બાળકો પુખ્ત વયના લોકો કરતા વધારે ભાવુક હોય છે અને કદાચ તેનું આ જ કારણ છે કે તેમની લાગણીઓ જલ્દી દેખાય છે. તે નાની-નાની બાબતોમાં ખુશ થઈ જાય છે અને ક્યારેક નાની વાતમાં ખૂબ ગુસ્સે પણ થઈ જાય છે.
જે બાળકો સામાન્ય રીતે વધુ ગુસ્સો કરે છે ત્યારે તેમની સંભાળ રાખવી માતાપિતા માટે ખૂબ મુશ્કેલ છે. આટલું જ નહીં, બાળક પોતે પણ પોતાની ભાવનાઓને કારણે ખૂબ જ પરેશાન થઈ જાય છે, કારણ કે તે નાની-નાની વાતો પર ભડકી જાય છે અને ચીસો પાડે છે.
કેટલીકવાર તે આક્રમક પણ બની શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, માતાપિતાની જવાબદારી છે કે તે તેમના બાળકની સંભાળ રાખે. બાળકો ઉંમરમાં નાના હોય છે તેથી તેઓ તેમની લાગણીઓને નિયંત્રિત કરી શકતા નથી. તેથી જ માતાપિતાએ તેમના પર ગુસ્સો કરવાની બદલે ગુસ્સાને શાંત કરવાની અને તેમની લાગણીઓને નિયંત્રિત કરવાની જરૂર છે.
તો આજે આ લેખમાં અમે તમને કેટલીક એવી રીતો વિશે જણાવીશું જેની મદદથી તમે તમારા બાળકના ગુસ્સાને સરળતાથી શાંત કરી શકશો.
લાગણીઓ વ્યક્ત કરવાનું શીખવાડો : સામાન્ય રીતે એવું જોવા મળે છે કે જે બાળકો વધુ ગુસ્સો કરે છે તેઓ તેમની લાગણીઓને યોગ્ય રીતે જાણતા નથી અને તેમને વ્યક્ત કરી નથી શકતા. આ સ્થિતિમાં તે પોતાની અંદર રહેલી લાગણીઓને બહાર લાવવા માટે ગુસ્સાનો સહારો લે છે. તેથી તમે પહેલા બાળકને તેની લાગણીઓ વિશે સમજાવો.
આ સિવાય તે પોતાને અભિવ્યક્ત કરી શકે તે માટે તક આપો, આ માટે તમે બાળક સાથે થોડો સમય પસાર કરો. જ્યારે તે તેના મનમાં શું છે તે શેર કરવાનું શીખી જશે, ત્યારે તેના માટે તેની લાગણીઓને સમજવા અને વ્યક્ત કરવાનું સરળ બની જશે. જેના કારણે તેની અંદરનો ગુસ્સો પણ ઘણો શાંત થઈ જશે.
બાળકને શાંત કરવાની યોજના બનાવો : બાળકોને શીખવાડો કે જયારે ગુસ્સો આવવા લાગે ત્યારે શું કરવું. ઉદાહરણ તરીકે જ્યારે તેઓ હતાશ હોય ત્યારે તેઓ તેમના રૂમમાં થોડો સમય ફક્ત એકલા જ વિતાવી શકે છે. અથવા જ્યાં સુધી તેઓ વધુ સારું ન લાગે ત્યાં સુધી તેમને પુસ્તક વાંચવા, કલર પુરવા અથવા કોઈ શાંત પ્રવૃત્તિમાં વ્યસ્ત રહેવા માટે પ્રોત્સાહિત કરો (આ ટીપ્સને અનુસર્યા પછી બાળક પુસ્તકોથી દૂર ભાગશે નહીં).
તે તમારા બાળકની મનપસંદ રંગીન પુસ્તકો અને કેટલાક સ્ટીકર, વાંચવા માટે એક મનોરંજક પુસ્તક, મનપસંદ રમકડું વગેરે રાખી શકે છે. આ રીતે જ્યારે તેઓ ગુસ્સામાં હોય ત્યારે ત્યારે તમે કહી શકો કે “જાઓ તમારી શાંત કરનારી કીટ લઇ લો.” આ તમારા બાળકને પોતાને શાંત કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
ગુસ્સાને નિયંત્રિત કરવાનું શીખો : જો તમારું બાળકને ખૂબ ગુસ્સો આવે છે તો તમારે તેને ગુસ્સાને મેનેજ કેવી રીતે કરવો તે માટેની રીતો શીખવવું જોઈએ. ઉદાહરણ તરીકે જ્યારે તેમને ગુસ્સો આવે છે ત્યારે તેમને ઊંડો શ્વાસ લેવા અથવા ઝડપથી ચાલવા, ઠંડુ પાણી પીવા, 10 સુધી ગણવા અથવા કોઈ ચોક્કસ લાઇનનું પુનરાવર્તન કરવાનું કહો. જ્યારે બાળક તેના ગુસ્સાને શાંત કરવાનું શીખી જશે તો ભવિષ્યમાં ઘણો ફાયદો થશે.
ચોક્કસપણે આ નિયમનું પાલન કરો : જો તમારું બાળક ગુસ્સામાં હિંસક બની જાય તો તમારે તેને સમજાવવાની જરૂર છે કે આ વર્તન કોઈપણ રીતે સ્વીકાર્ય નથી. ઉદાહરણ તરીકે જો તેણે ગુસ્સામાં કંઈક તોડી નાખ્યું હોય તો પછી તમે તેને ઠીક કરવા માટે કહી શકો છો અથવા તેને સુધારવા માટે તેમની બચતમાંથી પૈસા ચૂકવવાનું કહી શકો છો.
આ રીતે બાળક પોતે તેના વર્તનને ઘણી હદ સુધી મેનેજ કરવાનું શીખી જશે. જો તમને આ લેખ ગમ્યો હોય તો રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો. અહીંયા તમને આવી જ માહિતી મળતી રહેશે.
