મેથીના દાણા અથવા મેથીના બીજનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે ભારતીય રસોડામાં વિવિધ વાનગીઓમાં ઉત્તમ સ્વાદ અને સુગંધ ઉમેરવા માટે મસાલા તરીકે થાય છે. મેથીના દાણા માત્ર ખોરાકમાં જ અદ્ભુત સ્વાદ નથી ઉમેરતા, પરંતુ તેમાં કેટલાક અદ્ભુત સ્વાસ્થ્ય લાભો પણ હોય છે.
મેથીના દાણા સ્વાસ્થ્ય માટે જરૂરી વિટામિન્સ અને મિનરલ્સથી ભરપૂર હોય છે. આ નાના બીજમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ અને એન્ટી ઈફ્લેમેટરી ગુણ પણ હોય છે જે તમારા શરીર માટે સારા છે. મેથી તમારી ત્વચા અને વાળ માટે પણ ખૂબ સારી છે.
જો તમે તમારી કઢી અને શાકમાં મેથી ઉમેરતા નથી, તો દરરોજ તેનું સેવન કરવાની આ એક સરળ રીત છે. તેના તમામ ફાયદાઓ મેળવવાની એક સરસ રીત છે મેથીની ચા. આ લેખમાં અમે તમને મેથીપ પાણીના ફાયદા વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છે. આ ફાયદાઓ જાણ્યા પછી, તમે પણ તમારા આહારમાં મેથીની ચાનો સમાવેશ કરવાનું પસંદ કરશો.
ડાયાબિટીસમાં ફાયદાકારક : મેથીની ચા જાદુઈ રીતે શક્તિશાળી છે જે મુખ્યત્વે ડાયાબિટીસવાળા લોકોના બ્લડ સુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. હર્બલ ચા બનાવવા માટે 10 ગ્રામ મેથીનો ઉપયોગ કરવો અને સવારે તેનું સેવન કરવાથી બ્લડ સુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ મળે છે અને તે HbA1cને નોંધપાત્ર રીતે ઓછું કરે છે.
મેથીના દાણામાં ધુલનશીલ ફાયબર હોય છે જે લોહીમાં સુગર લેવલને ઘટાડે છે અને શરીરમાં કાર્બોહાઇડ્રેટ્સનું શોષણ ધીમું કરે છે. એક અભ્યાસ અનુસાર, મેથી ટાઇપ 2 ડાયાબિટીસ ધરાવતા લોકો માટે ખૂબ જ સારી છે.
કોલેસ્ટ્રોલ લેવલ ઘટાડવામાં મદદરૂપ : મેથીની ચા કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. મેથીમાં ગેલેક્ટોઝ અને મૈનોઝ (ઘટક) હોય છે જે કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઓછું કરવા માટે જાણીતા છે. તે હૃદયને કોઈપણ રોગોથી બચાવવામાં મદદ કરે છે. આ બીજમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ એન્ઝાઇમ હોય છે જે હૃદયના સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપે છે.
સ્તનપાન કરાવતી માતા માટે ફાયદાકારક : સ્તનપાન કરાવતી માતાઓ માટે મેથીની ચા ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. એક અભ્યાસ અનુસાર, મેથીમાં એવા પદાર્થો હોય છે જે સ્તનપાનને પ્રોત્સાહન આપે છે. આ ચા સ્તન દૂધ ઉત્પાદન વધારવામાં મદદ કરે છે.
બળતરામાં ઘટાડો : કેટલાક અભ્યાસો દર્શાવે છે કે મેથીના દાણામાં લિનોલીક અને લિનોલેનિક એસિડ હોય છે. આ બંનેમાં એન્ટી ઈફ્લેમેટરી ગુણ હોય છે. તે કોષોને ઓક્સિડેટીવ નુકસાનથી બચાવી શકે છે. તેની સારી ફાઇબર સામગ્રીને લીધે, તે ભોજન પહેલાં લેવામાં આવે ત્યારે તે ભૂખ મટાડનાર તરીકે કામ કરી શકે છે.
અલ્ઝાઇમર રોગ : મેથી અલ્ઝાઈમરથી પીડિત લોકોની યાદશક્તિ પર સકારાત્મક અસર કરીને લાભ માટે જાણીતી છે. સંધિશોથ સંધિવાના લક્ષણોને ઘટાડવામાં પણ મેથી મહત્વની ભૂમિકા ભજવી શકે છે.
વજન ઘટાડવામાં : વજન ઘટાડવું એ પ્રવાસ છે. તમે એક વસ્તુ કરીને જાદુઈ રીતે વજન ઘટાડી શકતા નથી. જો કે, કસરત અને હેલ્ધી ખાવાની સાથે, તમે તમારા દિનચર્યામાં મેથીની ચાનો સમાવેશ કરી શકો છો. આ ચરબીને સંગ્રહિત થવાથી અટકાવી શકે છે. એટલા માટે દરરોજ મેથીની ચા પીવાથી તમારું વજન ઝડપથી ઘટે છે.
પાચન માટે ફાયદાકારક : મેથીના દાણામાં પાણીમાં દ્રાવ્ય ફાઇબર હોય છે જે તમારી પાચન તંત્ર માટે ઉત્તમ છે. આ ચા પીવાથી તમારી પાચન સંબંધિત ઘણી સમસ્યાઓ જેમ કે અપચો, કબજિયાત, પેટનું ફૂલવું વગેરેની સારવાર કરવામાં મદદ મળે છે. અલ્સર અને એસિડિટી જેવી સમસ્યાથી પીડિત લોકો માટે પણ આ ચા ફાયદાકારક છે.
વાળ અને ત્વચા માટે ફાયદાકારક : મેથીની ચા પીવાથી તમારા શરીરને પુષ્કળ પ્રમાણમાં એન્ટીઓક્સીડેન્ટ મળે છે જે ત્વચાની અકાળ વૃદ્ધત્વને અટકાવે છે. મેથીની ચા તમારા વાળ માટે પણ ફાયદાકારક છે. તે તમારા વાળને સ્વસ્થ બનાવે છે અને ડ્રાયનેસ, ફ્રિઝ અને ડેન્ડ્રફ જેવી સમસ્યાઓથી બચાવે છે.
એક કપ મેથીની ચા તમારા માટે ખરેખર ફાયદાકારક હોઈ શકે છે. મેથીની ચા કેવી રીતે બનાવવી તે તમે નથી જાણતા? તો નીચે આપેલી રેસિપી દ્વારા જાણી શકો છો.
મેથીની ચા બનાવવા માટે સામગ્રી : મેથીના દાણા 1 ચમચી, પાણી 1 કપ. 1 ટીસ્પૂન મેથીના દાણા લો અને તેનો પાવડર બને ત્યાં સુધી તેને પીસી લો. તમે તેને બ્લેન્ડરમાં પણ ગ્રાઇન્ડ કરી શકો છો. હવે ઉકળતા પાણીમાં 1 ચમચી મેથી પાવડર ઉમેરો. તેને ગાળ્યા વગર પીવો.
મેથીની ચાના જોખમો : દરેક વસ્તુના ફાયદા અને ગેરફાયદા હોય છે અને દરેક વસ્તુનો વધારે પડતી લેવી ખરાબ છે. એ જ રીતે, મેથીની ચાનું વધુ પડતું સેવન કરવાના પણ કેટલાક ગેરફાયદા છે જે તમારે તમારા આહારમાં સામેલ કરતા પહેલા જાણવું જોઈએ.
કેટલાક લોકો ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન મેથીની ચા પીવાનું ટાળે છે. જો કે ઘણા નિર્ણાયક અભ્યાસોએ આડઅસર સાબિત કરી નથી, ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન તેનું સેવન કરતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ જરૂર લેવી જોઈએ.
મેથી શુગર લેવલ ઘટાડવા માટે જાણીતી છે. તેથી, જો તમે હાઈપોગ્લાઇસીમીયા વિશે પરેશાન હોય તો તમારે પહેલા તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ. ચા ઘરે બનાવવી ખૂબ જ સરળ છે અને કોઈપણ સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિને ધ્યાનમાં લીધા વિના તમામ ઉંમરના લોકો માટે ફાયદાકારક છે.
