આયુર્વેદમાં ઘણા પ્રકારના રોગોનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે અને લગભગ દરેક પ્રકારના રોગ વાત, કફ અને પિત્ત આ ત્રણ દોષોથી થાય છે. જો શરીરમાં કફ દોષ વધે છે તો અસ્થમા, વજન વધવું, નબળાઇ, સુસ્તી, વધુ પડતી ઊંઘની સમસ્યા, પાચનની સમસ્યા, થૂંક વધારે બનવું જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
શરીરમાં ત્રણ પ્રકારના દોષો છે અને આ દોષો સાથે રોગો અને સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ વિશે વાત કરવામાં આવી છે. ખરેખર મોટાભાગના લોકો નથી જાણતા કે આયુર્વેદ મુજબ ત્રણ પ્રકારના દોષ અને 6 પ્રકારના સ્વાદ હોય છે, જેનાથી આખી સિસ્ટમ બને છે.
તમે સમસ્યા વધવાની રાહ ન જુઓ અને તમે કેટલીક પદ્ધતિઓ અજમાવીને તેનાથી છુટકારો મેળવી શકો છો. આ ખામીની સમસ્યાને દૂર કરવા માટે તમારે તમારા આહારમાં થોડો ફેરફાર કરવો જોઈએ.
આયુર્વેદના 6 સ્વાદ ધ્યાનમાં રાખો : આયુર્વેદના 6 સ્વાદમાંથી ત્રણ ખાવાથી કફ વધે છે અને અન્ય ત્રણને તમારા આહારમાં ઉમેરવાથી કફ દોષ ઓછો થાય છે. જો કે ઘણી વખત સમસ્યા અનુસાર સારવાર નક્કી કરવામાં આવે છે અને જો કોઈ રોગ તમને પરેશાન કરે છે તો તે સમસ્યાનો ઉકેલ શોધવા માટે ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જ જોઇએ. તેમ છતાં આયુર્વેદ મુજબ ત્રણ સ્વાદ છે જે કફ દોષને વધારી શકે છે.
જે ત્રણ સ્વાદ ખાવાથી કફ દોષ વધે છે તે છે, 1. ખાટો – લીંબુ, દહીં, આથો ખાદ્ય પદાર્થો. 2. ગળ્યો- કૃત્રિમ અને કુદરતી ખાંડ સાથેનો ખોરાક અને 3. નમકીન – વધુ મીઠું ધરાવતો ખોરાક, કુદરતી વસ્તુઓ જેનો સ્વાદ ખારો હોય છે.
આ ત્રણ સ્વાદને બદલે તમારા આહારમાં સામેલ કરી શકાય છે જેમ કે, તીખું – મરચું અને મસાલેદાર ખોરાક. 2. કડવો – કડવો સ્વાદ જે વસ્તુમાં કુદરતી રીતે જે મળે તે ખાઓ અને 3. તૂરો – કાચા કેળા , કાજુ જેવી વસ્તુઓ.
જો કે કફ દોષ માટે તે સૌથી સારું હોય છે, પરંતુ તે દરેક વ્યક્તિના સ્વાસ્થ્યની સ્થિતિ અનુસાર પણ બદલાય છે. જો એક રીતે જોવામાં આવે તો, મસાલેદાર ખોરાક કફ દોષને ઘટાડી શકે છે, તો તે અન્ય દોષોને પણ વધારી શકે છે. તેથી તે વધુ સારું છે કે વ્યક્તિ તેના સ્વાસ્થ્યની સ્થિતિ અનુસાર ખાવા-પીવાનું નક્કી કરે.
આયુર્વેદ અનુસાર, તમારી થાળીમાં તમામ પ્રકારના સ્વાદને થોડી થોડી માત્રામાં લેવા જોઈએ, જેથી તમે તમારા શરીરના તમામ દોષોને સંતુલિત રાખી શકો છો. તે મહત્વનું છે કે તમે તમારા શરીર મુજબ ઉપાય પસંદ કરો. હંમેશા એક વાતનું ધ્યાન રાખો કે જીવનશૈલીમાં કોઈપણ મોટા ફેરફાર કરતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ જરૂરી છે.
અને આયુર્વેદ કહે છે કે જો તમે કંઈપણ વધારે ખાશો તો તે ખરાબ સાબિત થશે. તેથી દરેક બાબતમાં સંતુલન જાળવવું ખૂબ જ જરૂરી છે. જો તમને આ જાણકારી ગમી હોય તો રસોઇનદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો.
