હિન્દુ ધર્મમાં હવન અને યજ્ઞનું ઘણું મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે. સામાન્ય રીતે લોકો કોઈ પણ શુભ પ્રસંગે હવન કરાવે છે. તે જ સમયે, કેટલાક લોકો નિયમિતપણે હવન કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે હવન કરવાથી આખા ઘરમાં સકારાત્મક ઉર્જાનો સંચાર થાય છે.
ચોક્કસપણે, ઘરમાં હવન કરવાનું પોતાનું મહત્વ છે. પરંતુ હવન કરતી વખતે કેટલીક નાની બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખવું ખૂબ જરૂરી છે. જેથી કરીને તમને તે યજ્ઞ કે હવનનો પૂરો લાભ મળી શકે. તો આજે આ લેખમાં તમને જણાવી રહ્યાં છે કે હવન કરતી વખતે તમારે કઈ નાની-નાની બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ-
હવન કુંડ કાચી માટીનો હોવો જોઈએ : જ્યારે તમે હવન કરી રહ્યા હોવ ત્યારે ખાતરી કરો કે હવન કરવાનું સ્થાન અથવા હવન કુંડ કાચી માટીથી બનેલો હોય. તમે તેમાં ઈંટોનો પણ ઉપયોગ કરી શકો છો. તમારે તેના પર ગાયનું છાણ પણ લગાવવું જોઈએ. જો કે આજના સમયમાં ધાતુના બનેલા હવન કુંડ પણ બજારમાં મળે છે.
જો તમે આવા હવન કુંડનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છો તો તમારે તેના પર પણ ચીકણી માટી લગાવવી જોઈએ. આ પછી તેને ગાયના છાણથી પણ લેપ કરવાનું ભૂલશો નહીં.
દિશાનું ધ્યાન આપો : વાસ્તવમાં ઉત્તર-પૂર્વ દિશા એટલે કે ઉત્તર-પૂર્વ કોણનો ઉપયોગ ધાર્મિક કાર્યો માટે થાય છે. પરંતુ વાસ્તુ અનુસાર આ દિશામાં અગ્નિ પ્રગટાવવી જોઈએ નહીં. પરંતુ હવનમાં અગ્નિ તત્વ હંમેશા હાજર હોય છે. બીજી બાજુ, દક્ષિણ-પૂર્વ કોણ એટલે કે દક્ષિણ-પૂર્વમાં કોઈ ધાર્મિક કાર્ય ન કરવું જોઈએ.
આવી સ્થિતિમાં, યોગ્ય દિશા પસંદ કરવી ખૂબ મુશ્કેલ છે. એટલા માટે તમારે ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે હવન માટે, તમારે પૂર્વ દિશાની મધ્યમાં હવન કરવો જોઈએ જ્યાં દક્ષિણ-પૂર્વ કોણ સમાપ્ત થાય છે અને ઈશાન કોણ શરૂ થાય છે.
લાકડાની કાળજી લો : હવન માટે આંબાના લાકડાનો ઉપયોગ કરવો શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. પરંતુ આ સિવાય તમે પીપળ, ચંદનના લાકડાનો પણ ઉપયોગ કરી શકો છો. તમારે એ પણ ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે તે લાકડા પર કોઈ ઉધઈ, કીડી અથવા જંતુઓ ન હોવા જોઈએ, જેથી હવન દરમિયાન કોઈપણ પ્રકારની પ્રાણીઓની હત્યા ન થાય.
ઘી નો ઉપયોગ : હવન દરમિયાન ઘીનો ઉપયોગ ચોક્કસપણે કરવામાં આવે છે. પરંતુ જ્યારે તમે હવન માટે ઘી પસંદ કરો છો તો પ્રયાસ કરો કે તે ગાયનું ઘી જ હોવું જોઈએ. અન્ય કોઈપણ ઘીનો ઉપયોગ કરવાનું ટાળવું જોઈએ.
બેસવાની દિશા : હવન માટે બેસતી વખતે તમારે તમારી દિશા તરફ પણ ધ્યાન આપવું જોઈએ. કોશિશ કરો કે જ્યારે તમે હવન કરવા બેસો ત્યારે તમારું મુખ પૂર્વ તરફ હોવું જોઈએ. જો ઘણા લોકો હવન માટે બેઠા હોય તો તેમનું મુખ ઉત્તર દિશા તરફ પણ હોઈ શકે છે. ક્યારેય પણ દક્ષિણ દિશા તરફ મોઢું રાખીને ન બેસો.
બારીઓ ખોલો : ઘણી વખત આપણે ઘરની બહાર ખુલ્લા આંગણામાં હવન કરીએ છીએ. જો તમે આવું કરી રહ્યા છો, તો હવન દરમિયાન તમારા ઘરની બારીઓ ખોલો. ઘણી વખત લોકો ધુમાડાથી બચવા માટે બારીઓ અને દરવાજા બંધ રાખે છે. પણ આવું ન કરો.
ભલે તેનો ધુમાડો બારી-બારણાં બંધ કરીને ઘરની અંદર જાય. પરંતુ તેના દ્વારા આખા ઘરની શુદ્ધિ થાય છે. સાથે જ કોઈપણ પ્રકારની નકારાત્મક ઉર્જા હોય છે તે પણ દૂર થાય છે.
તો હવે જયારે પણ હવન કરવો છો તો આ બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખો. જો તમને આ માહિતી ગમી હોય અને આવી જ જીવનઉપયોગી માહિતી મેળવવા માંગતા હોય તો રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો.
