સ્ટ્રેસ હોર્મોન એક એવું હોર્મોન છે જેને કોર્ટિસોલ તરીકે પણ ઓળખાય છે. આ શરીરને જાણ કરે છે કે તમે ભૂખ્યા છો. શરીરમાં કોર્ટિસોલનું સ્તર વધવાને કારણે શરીરમાં ચરબી અને તણાવ વધે છે. આ સિવાય પણ તેનું સ્તર વધવાથી આપણને ઘણી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
તેથી તેનું સ્તર ઘટાડવું ખૂબ મહત્વપૂર્ણ છે. જો તમારા જીવનમાં તણાવ ખૂબ વધી ગયો છે અને ખુબ જ ચિંતામાં રહો છો તો હવે તમારે ચિંતા કરવાની કોઈ જરૂર નથી, કારણ કે આજે અમે તમારા માટે કેટલીક મજેદાર ટિપ્સ લઈને આવ્યા છીએ, જેના દ્વારા તમે આ હોર્મોનને નિયંત્રિત કરી શકો છો.
ઉદાર બનો : એવું કહેવાય છે કે જ્યારે તમે મુશ્કેલીમાં હોવ ત્યારે માત્ર તમારી જાતની મદદ કરવાથી કામ થતું નથી. કેટલીકવાર તમારે બીજાને મદદ કરીને પણ જોવું જોઈએ. બીજાને મદદ કરવાથી તમને ઘણો ફાયદો થાય છે. જ્યારે તમે બીજા માટે કંઈક કરો છો, ત્યારે તમને ઘણી પોતાના કરતા પણ વધારે આનંદ મળે છે.
એટલે તો કહેવાય છે કે “किसी की मुस्कुराहटों पर हो निसार’ આખરે આનું નામ તો જીવવાનું છે. કોઈને કંઈક આપવાથી અથવા કોઈને કંઈક કરવાથી મગજને શાંત કરવાવાળા હોર્મોન્સ સ્ત્રાવ થાય છે અને કોર્ટિસોલનું સ્તર ઘટે છે.
એકલા ના રહો : એકલી રહેતી સ્ત્રીઓને એકલી ન રહેતી સ્ત્રીઓ કરતાં હૃદયરોગનું જોખમ વધુ હોય છે. નિષ્ણાતો મુજબ એકલતા તમારા માટે ધૂમ્રપાન કરતાં પણ ખતરનાક છે. અને જો તમારા જીવનમાં તમારી સાથે કોઈ વ્યક્તિ હોય તો તમે વધુ ખુશ છો. જો તમે ધૂમ્રપાન કરો છો અને તમારું સામાજિક જીવન પણ શૂન્ય છે તો તમને થતું નુકસાન અનેક ગણું વધી જાય છે. તેથી એકલા ક્યારેય ના રહો.
પ્રાણીઓનો સાથ : પ્રાણીઓ સાથે રમવાથી આપણું મગજને સુકુન મળે છે. આનાથી મગજને શાંત કરતા હોર્મોન્સ સક્રિય થાય છે. તેથી પાલતુ પ્રાણીઓ સાથે રમવું ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. તેથી જ્યારે પણ તમારું કોર્ટિસોલ વધે છે અને તમે તણાવ અનુભવો છો ત્યારે પાલતુ પ્રાણી સાથે સમય પસાર કરો.
હસો અને ખુશ રહો : બધા જાણે છે કે હસવાથી લાખો દુ:ખ કરી શકાય છે. એક સંશોધન મુજબ દરરોજ દસ મિનિટ પેટ પકડીને હસવાથી તમને બે કલાક સુધીની પીડામાંથી રાહત મળે છે. અને જ્યારે તમને લાગે છે કે તમારા પર હાસ્યની અસર ઓછી થવા લાગે તો તમે એકવાર કોમેડી ફિલ્મનો સહારો લઈ શકો છો.
કોફી પીવી : શરીરમાં આ હોર્મોનનું સ્તર સૌથી વધુ સવારના સમયમાં હોય છે, તેથી સવારમાં આપણને વધારે ભૂખ લાગે છે. તેને ઘટાડવાનો ઉપાય કોફી છે અને દરેકને તે ગમે છે. ભોજન સાથે વહેલી સવારની કોફી આ હોર્મોનનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરશે, જેનાથી તમને ભૂખ પણ ઓછી લાગશે.
મેડિટેશન કરો : હાર્વર્ડના સંશોધકોએ સાબિત કર્યું છે કે ધ્યાન ધરવાથી તમારું મન શાંત થાય છે. આ સાથે તે ડાયાબિટીસ, મોટાપા અને કેન્સર જેવી ભયંકર બીમારીઓનું જોખમ પણ ઘટાડે છે. મેડિટેશન તમને દરેક રીતે શાંતિ પ્રદાન કરે છે.
માલિશ : મસાજને તણાવથી રાહત મેળવવા માટે સૌથી અસરકારક રીત માનવામાં આવે છે. યોગ્ય મસાજ સ્નાયુઓને રાહત આપે છે, અને નર્વસ સિસ્ટમને સારી રાખવામાં પણ મદદ કરે છે. આના કારણે તમારું શરીર બીમારીઓ અને બીજી સમસ્યાઓ સામે પોતાને સારી રીતે તૈયાર કરી શકે છે.
યોગ : યોગ અને ડાન્સ તમારા શરીરને સ્વસ્થ રાખે છે, આ સિવાય યોગ તમારા માનસિક સ્વાસ્થ્યનું પણ ધ્યાન રાખે છે. તેઓ તમારા હીલિંગ હોર્મોનને વધારે છે અને કોર્ટિસોલનું સ્તર ઘટાડવામાં પણ મદદ કરે છે.
શરીર પોતે જ પોતાની સમસ્યાનો ઉપાય કરે છે : તમે કદાચ માનશો નહીં પરંતુ, આપણા શરીરમાં ઈજા, ઘા રૂઝાઈ જવા, ઈન્ફેક્શન સામે લડવાની અને ઘણી સમસ્યાઓ સામે લડવાની ક્ષમતા હોય છે. ઘણા નિષ્ણાતો એવું પણ કહે છે કે આપણું શરીર કેન્સર જેવી બીમારી સામે લડી શકે છે. શરીરની આ કુદરતી રક્ષણાત્મક ક્ષમતા કોર્ટિસોન હોર્મોનના વધવાથી રોકે છે.
સંબંધ : તમે તમારી જાતને પૂછો કે આ સમસ્યાના ઉકેલ માટે તમારે શું કરવાની જરૂર છે. જો તમારી અંદરથી એવો અવાજ આવે છે કે નોકરી અથવા સંબંધ તમારી મુશ્કેલીનું સાચું કારણ છે, તો તમારે તેના પર સંપૂર્ણ ધ્યાન આપવું જોઈએ. ખરા અર્થમાં તમારા રોગની આ જ ખરી દવા હોય છે.
આ સરળ ટિપ્સ અપનાવીને તમે પણ તમારા સ્ટ્રેસ હોર્મોન લેવલને નિયંત્રિત કરી શકો છો અને ખુશ રહી શકો છો. જો તમને આ માહિતી પસંદ આવી હોય તો રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો.
