હિંદુ ધર્મમાં લગ્નને લગતી ઘણી બાબતો જણાવવામાં આવી છે, જેમાં લગ્નના નિયમો, રિવાજો, લગ્નનું મહત્વ, લગ્નની આવશ્યકતા વગેરે વિશે વિગતવાર વર્ણન કરવામાં આવેલું છે. એ પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે પૃથ્વી પર પ્રથમ લગ્ન ક્યારે અને કોણે કર્યા, જેની માહિતી અમે તમારી સાથે શેર કરવા જઈ રહ્યા છીએ.
બ્રહ્માજીએ શરીરના બે ભાગ કર્યા : બ્રહ્મ પુરાણ મુજબ, બ્રહ્માની રચના પછી, બ્રહ્માએ તેમના શરીરને બે ભાગોમાં વહેંચી દીધું હતું. આ ભાગો માણસની ઉત્પત્તિ માટે થયા છે. બ્રહ્માજીના શરીરના એક ભાગને ‘કા’ અને બીજા ભાગને ‘યા’ કહેવામાં આવતું હતું. બંનેને જોડીને ‘કાયા’ બનાવવામાં આવી હતી. આ શરીરમાંથી પુરુષ તત્વ અને સ્ત્રી તત્વનો જન્મ થયો છે.
સ્ત્રી અને પુરુષની રચના : જ્યારે બ્રહ્માજીએ પુરુષનું નામ સ્વયંભુવ મનુ રાખ્યું હતું, જ્યારે સ્ત્રીનું નામ શતરૂપા પાડ્યું હતું. બ્રહ્માએ આ બંનેને સૃષ્ટિનું જ્ઞાન આપ્યું અને પૃથ્વી પર મોકલ્યા. જ્યારે બંને પૃથ્વી પર સામસામે આવ્યા ત્યારે બંનેએ બ્રહ્માજીએ આપેલા સાંસારિક અને પારિવારિક જ્ઞાન અનુસાર એકબીજાનો સ્વીકાર કર્યો.
તેઓએ પહેલા લગ્ન કર્યા હતા : તેથી જ શાસ્ત્રોમાં ઉલ્લેખ છે કે મનુ-શતરૂપા પ્રથમ દંપતી હતા. એટલે કે પૃથ્વી પર પ્રથમ લગ્ન મનુ અને શતરૂપાએ કર્યા હતા. આ લગ્ન પછી, મનુ અને શતરૂપાને સાત પુત્રો અને ત્રણ પુત્રીઓના આશીર્વાદ પ્રાપ્ત થયા. જોકે કેટલાક ધાર્મિક ગ્રંથોમાં એવું માનવામાં આવે છે કે મનુ અને શતરૂપાએ લગ્ન કર્યા હતા.
આ રીતે લગ્નની પરંપરા સ્થપાઈ : પરંતુ તે નીતિ સાથે સુસંગત ન હતો. લગ્ન જેવી પરંપરા સ્વેત ઋષિ દ્વારા સ્થાપિત કરવામાં આવી હતી. તેમણે લગ્નના તમામ નિયમો, લગ્નનું ગૌરવ, લગ્નનું મહત્વ, લગ્નમાં પરિક્રમાનું સ્થાન, સિંદૂર અને મંગળસૂત્રનું મહત્વ, લગ્નમાં શબ્દોની આપ-લે વગેરે તમામ નિયમોની સ્થાપિત કરી હતી.
આ વાસ્તવિકતા છે : મોટા ભાગના લગ્નોમાં એવું સાંભળવા મળે છે કે ફેરા દરમિયાન એવું કહેવામાં આવે છે કે લગ્ન પછી પત્ની પતિની સંમતિ વિના કોઈ કામ નહીં કરે અથવા તો લગ્ન પછી પત્ની પતિની આધીન રહે છે પરંતુ વાસ્તવમાં ઋષિ શ્વેતે બનાવેલા નિયમો બાદમાં પતિ-પત્નીને સમાન સ્થાન આપવાનું કહેવામાં આવ્યું છે.
તો તેઓએ પૃથ્વી પર સૌ પ્રથમ લગ્ન કર્યા હતા. આજ સુધી મોટાભાગના લોકો આ વાતથી અજાણ હતા. જો તમને આ જાણકારી પસંદ આવી હોય તો રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો.
