શું તમે પણ ઘરે એક વર્ષ સુધી સ્ટોર કરી શકાય તેવી સફેદ અને ક્રંચી બટાકાની કાતરી (Bataka Ni Vefar) અને છીણ બનાવવા માંગો છો? જો હા, તો આ Bataka Ni Katri Recipe તમારા માટે જ છે! વ્રત કે ઉપવાસ દરમિયાન ફરાર તરીકે ઉપયોગમાં લેવાતી આ કાતરી અને છીણ સ્વાદમાં અદ્ભુત લાગે છે. સામાન્ય રીતે માર્ચ કે એપ્રિલની શરૂઆતમાં તૈયાર કરવામાં આવતી આ સુકવણીની વાનગી માટે લાલ છાલવાળા કે રેગ્યુલર બટાકા બંનેનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. તો ચાલો, આજે સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ જાણીએ કે કેવી રીતે પરફેક્ટ બટાકાની કાતરી અને છીણ ઘરે બનાવી શકાય.
Bataka Ni Vefar: શા માટે બનાવશો આ વાનગી?
બટાકાની કાતરી અને છીણ એ ભારતીય ઘરોમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય સુકવણીની વાનગીઓ છે. તેને એકવાર બનાવીને આખું વર્ષ સ્ટોર કરી શકાય છે, જે વ્રત કે ઉપવાસ દરમિયાન ખૂબ જ ઉપયોગી થાય છે. જ્યારે પણ મન થાય ત્યારે તેને તળીને ગરમાગરમ નાસ્તા તરીકે માણી શકાય છે. આ રેસીપી તમને શીખવશે કે કેવી રીતે ઓક્સિડેશન અટકાવીને સફેદ કાતરી બનાવવી અને તેને ક્રંચી રાખવી.
સામગ્રી: બટાકાની કાતરી અને છીણ બનાવવા શું જોઈશે?
મુખ્ય સામગ્રી:
- ૫ કિલોગ્રામ બટાકા (મોટા કદના, લાલ છાલવાળા કે રેગ્યુલર)
- તળવા માટે તેલ
અન્ય સામગ્રી:
- પાણી (બટાકા છોલીને રાખવા અને બાફવા માટે)
- ફટકડી (ચપટી, પાવડર કરેલી – કાતરી સફેદ બનાવવા માટે)
- મીઠું (સ્વાદ મુજબ)
- મરચું પાવડર (વૈકલ્પિક, ઉપરથી ભભરાવવા માટે)
- દળેલી ખાંડ (વૈકલ્પિક, ઉપરથી ભભરાવવા માટે)
- છીણી (વેફર માટેની ખાસ છીણી – જાળીવાળી, સાદી વેફર અને છીણ માટે)
બનાવવાની રીત: સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ ગાઈડ (Bataka Ni Vefar Banavani Rit)
૧. બટાકા છોલીને તૈયાર કરો:
- ૫ કિલોગ્રામ મોટા કદના બટાકાને પાણીથી બરાબર ધોઈ લો.
- બે થી ત્રણ મોટા વાસણમાં પાણી ભરીને તૈયાર રાખો.
- બટાકાને છોલીને તરત જ પાણીમાં મૂકતા જાઓ. આ કરવાથી બટાકા હવાના સંપર્કમાં આવતા નથી અને ઓક્સિડેશનની પ્રક્રિયા થતી નથી, જેથી તે કાળા પડતા નથી અને સફેદ રહે છે.
૨. કાતરી અને છીણ પાડો:
- હવે બટાકાની વેફર માટેની ખાસ છીણી લો. આ છીણીની મદદથી જાળીવાળી વેફર, છીણ અને સાદી વેફર પણ પાડી શકાય છે.
- જાળીવાળી વેફર માટે: બટાકાને હાથમાં લઈ છીણી પર મૂકી, તેને એકવાર ઊભી અને બીજી વાર આડી એમ બે બાજુથી છીણી લો. આનાથી જાળીવાળી વેફર તૈયાર થઈ જશે. જેમ જેમ વેફર પાડતા જાઓ તેમ તેને તરત જ પાણીમાં મૂકતા જાઓ.
- છીણ માટે: થોડા બટાકાને હાથની મદદથી છીણી પર ભાર દબાવીને છીણી લો, જેથી લાંબી અને સરસ છીણ તૈયાર થશે. આ છીણને પણ તરત જ પાણીમાં મૂકતા જાઓ.
- બધી કાતરી અને છીણ તૈયાર થઈ જાય પછી, તેને ત્રણથી ચાર વખત ચોખ્ખા પાણીથી બરાબર ધોઈ લો, જેથી તેમાંથી બધો સ્ટાર્ચ દૂર થઈ જાય. સ્ટાર્ચ દૂર કરવાથી કાતરી અને છીણ તળતી વખતે ક્રંચી બને છે અને નરમ પડતી નથી.
૩. કાતરી બાફો:
- એક મોટા તપેલામાં પાણી ઉકળવા માટે મૂકો.
- પાણી ઉકળે એટલે તેમાં ચપટી ફટકડીનો ભૂકો (જે કરિયાણાની દુકાને મળે છે અને તેને વાટીને પાવડર બનાવવો) અને થોડું મીઠું ઉમેરો. ફટકડી ઉમેરવાથી કાતરી સફેદ બને છે.
- પાણીમાં કાતરી ઉમેરીને ૧૦ મિનિટ માટે ફાસ્ટ ગેસ પર બાફી લો. ધ્યાન રાખવું કે કાતરી વધુ ન બફાઈ જાય, નહીંતર તે તૂટી જશે.
- વેફરને તપેલીમાં બાફવા નાખ્યા પછી ઢાંકણું થોડું ખુલ્લું રાખવું જેથી પાણી ઉભરાઈને બહાર ન આવે.
- ૧૦ મિનિટ પછી, કાતરી બરાબર બફાઈ ગઈ છે કે નહીં તે ચેક કરી લો. જો બફાઈ ગઈ હોય તો તેને એક કાણાવાળા વાસણમાં (ઝારામાં) ટ્રાન્સફર કરી દો.
૪. છીણ બાફો:
- જે પાણીમાં કાતરી બાફી હતી તે જ પાણીમાં થોડું વધુ મીઠું અને ફટકડી ઉમેરી (જો જરૂર હોય તો) તેને ફરીથી ગરમ કરો.
- હવે તેમાં તૈયાર કરેલી છીણ ઉમેરીને ૧૦ મિનિટ માટે બાફી લો. મીઠું વધારે ન પડે તેનું ખાસ ધ્યાન રાખવું, કારણ કે બાષ્પીભવન (Evaporation) પછી પાણી સુકાઈ જાય છે અને તળતી વખતે કાતરી કે છીણ ખારી બની શકે છે.
- ૧૦ મિનિટ પછી, છીણને પણ કાણાવાળા વાસણમાં કાઢી લો.
૫. સૂકવણી કરો:
- હવે વેફર અને છીણ ને સૂકવવા માટે એક ગેલેરી કે ખુલ્લી જગ્યામાં સ્વચ્છ સાડી કે મોટું કપડું પાથરી દો.
- વેફર જ્યારે થોડા ગરમ હોય ત્યારે જ તેને એક એક કરીને છૂટી છૂટી ગોઠવી દો.
- છીણને પણ પાથરેલા કપડા ઉપર એડ કરી દો. છીણને છૂટી પાડવા માટે તમે વેલણનો ઉપયોગ કરી શકો છો જેથી તે ઝડપથી છૂટી પડી જાય.
- આ કાતરી અને છીણને બે દિવસ માટે સૂર્યપ્રકાશમાં બરાબર સૂકવી લો. બે દિવસમાં તે સરસ સુકાઈને રેડી થઈ જાય છે.
૬. તળીને ટેસ્ટ કરો અને સ્ટોર કરો:
- બે દિવસ પછી, વેફર અને છીણ બરાબર સુકાયા છે કે નહીં તે ચેક કરવા માટે, ગેસ પર એક કડાઈમાં તેલ ગરમ કરવા મૂકો.
- તેલ ગરમ થાય એટલે ગેસની આંચ થોડી ધીમી કરીને તેમાં થોડી વેફરને તળી લો. તળાઈ ગયા પછી તેને એક વાસણમાં કાઢી લો. આ જ રીતે થોડી છીણને પણ તળી લો.
- અહીંયા તમારી એકદમ સફેદ અને ક્રંચી વેફર અને છીણ બનીને તૈયાર થઈ ગઈ છે.
- તમે વેફર કે છીણને વધુ ટેસ્ટી બનાવવા માટે ઉપરથી મરચું પાવડર ભભરાવીને મસાલેદાર બનાવી શકો છો. સાથે તમે દળેલી ખાંડનો પણ ઉપયોગ કરી શકો છો.
- બાકીની વેફર અને છીણને એરટાઈટ કન્ટેનરમાં રાખીને એક વર્ષ કે તેથી વધુ સમય સુધી પણ સાચવીને ઉપયોગમાં લઈ શકાય છે. તો તૈયાર છે તમારી પરફેક્ટ Bataka Ni Katri અને છીણ!
પ્રો-ટીપ્સ: તમારી Bataka Ni Katri ને પરફેક્ટ બનાવવા!
- બટાકાની પસંદગી: કાતરી માટે મોટા અને ઓછા સ્ટાર્ચવાળા બટાકા પસંદ કરવા.
- સફેદતા માટે: બટાકા છોલ્યા પછી તરત પાણીમાં રાખવા અને બાફતી વખતે ફટકડીનો ઉપયોગ કરવો.
- સ્ટાર્ચ દૂર કરવો: કાતરી અને છીણને ૩-૪ વખત પાણીથી ધોવાથી સ્ટાર્ચ દૂર થાય છે અને તે ક્રંચી બને છે.
- બાફવાનો સમય: કાતરીને વધુ ન બાફવી, નહીંતર તે તળતી વખતે તૂટી જશે. ૧૦ મિનિટ પૂરતી છે.
- મીઠાનું પ્રમાણ: બાફતી વખતે મીઠું કાળજીપૂર્વક ઉમેરવું, કારણ કે સુકાયા પછી ખારાશ વધી શકે છે.
- સૂકવણી: સૂર્યપ્રકાશમાં બરાબર સૂકવવું ખૂબ જ જરૂરી છે, જેથી તેમાં ભેજ ન રહે અને તે લાંબા સમય સુધી સારી રહે.
જો તમને અમારી આ Bataka Ni Katri Recipe પસંદ આવી હોય, તો તમે પણ ઘરે જરૂરથી ટ્રાય કરજો અને તમારા અભિપ્રાય અમને કમેન્ટ બોક્સમાં જરૂરથી જણાવજો.