સામાન્ય રીતે, ખાવાનો સ્વાદ તેના પર નિર્ભર કરે છે કે તે કેવા વાસણમાં રાંધવામાં આવ્યો છે. ઉદાહરણ તરીકે, લોખંડના વાસણોમાં ખોરાક રાંધવામાં આવે તો તે સ્વાદની સાથે આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ફાયદાકારક છે.
એ જ રીતે માટીના વાસણોમાં પકાવેલું ભોજન પણ પચવામાં સરળ અને સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણી રીતે ફાયદાકારક હોય છે. આ સિવાય સોના અથવા ચાંદીના વાસણોમાં રાંધવા અને ખાવાના ઘણા સ્વાસ્થ્ય લાભો છે. પરંતુ જો તમે એલ્યુમિનિયમના વાસણોમાં ખોરાક રાંધો છો, તો તે સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણી રીતે હાનિકારક સાબિત થઈ શકે છે.
મહિલાઓ ક્યારેક રસોડામાં કામ કરતી વખતે આવી ભૂલો કરી બેસે છે, જેનાથી માત્ર તેમના સ્વાસ્થ્ય જ નહીં પરંતુ તેમના સમગ્ર પરિવારના સ્વાસ્થ્યને પણ અસર થાય છે. આવી જ એક ભૂલ એલ્યુમિનિયમના વાસણોમાં ખોરાક રાંધવાની છે.
હા, આપણામાંથી મોટાભાગની સ્ત્રીઓ રસોઈ માટે આવા વાસણોનો ઉપયોગ કરે છે. આ વાસણો બહુ ઝડપથી બગડતા નથી અને ખૂબ જ સરળતાથી સાફ પણ થઈ જાય છે. આ કારણોસર, તેમાં રસોઈ થોડી બનાવવી સરળ બની જાય છે.
પરંતુ આજે આ લેખમાં, આવા વાસણોમાં રસોઈ બનાવવાના સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત કેટલાક ગેરફાયદા વિશે જણાવીશું, જેને સાંભળ્યા પછી તમે ફરીથી એલ્યુમિનિયમના વાસણોમાં રસોઈ બનાવતા પહેલા જરૂર વિચાર કરશો.
એલ્યુમિનિયમના વાસણોમાં રાંધવામાં આવેલો ખોરાક એલ્યુમિનિયમને શોષી શકે છે કારણ કે રસોઈ પ્રક્રિયા દરમિયાન એલ્યુમિનિયમ ખોરાક અને પાણીમાં ઓગળી જાય છે. આ શોષિત એલ્યુમિનિયમ લોહીના પ્રવાહમાં પ્રવેશ કરે છે અને જુદા જુદા લોકોના જુદા જુદા અવયવોમાં જમા થાય છે, જેના કારણે વિવિધ અસરો થાય છે.
એલ્યુમિનિયમના વાસણોમાં રાંધેલો ખોરાક ખાવાથી હાઈપર-એસીડીટી, પેપ્ટીક અલ્સર, અપચો, પેટ ફૂલવું, ત્વચાની સમસ્યાઓ જેવી કે પિગમેન્ટેશન, ખરજવું, ડેન્ડ્રફ જેવી ઘણી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
શરીરમાં એલ્યુમિનિયમની વધુ માત્રા હાડકાંની વૃદ્ધિને ઘટાડે છે અને આર્થરાઈટિસ અને ઑસ્ટિયોપોરોસિસ જેવી બીમારીઓનું જોખમ વધારે છે. જો આ વાસણોમાં બનેલા ખોરાકનો નિયમિત ઉપયોગ કરવામાં આવે તો તેનાથી હાડકાં પોલા પણ પડી શકે છે.
એલ્યુમિનિયમ જ્યારે મીઠું અને એસિડ સાથે મિશ્ર કરવામાં આવે છે ત્યારે તે ઝડપથી ઓગળી જાય છે, જેનાથી તે ખોરાકમાં ઝડપથી પ્રવેશ કરે છે. એલ્યુમિનિયમ ખોરાકમાં સમાવિષ્ટ આયર્ન અને કેલ્શિયમની માત્રાને સરળતાથી શોષી લે છે અને તે હાડકાના રોગોનું કારણ બને છે.
એલ્યુમિનિયમના વાસણોમાં રસોઈ કરવાથી અલ્ઝાઈમરનું જોખમ વધી શકે છે : એલ્યુમિનિયમ એ એક એવું તત્વ છે જે મગજને અસર કરે છે જે અલ્ઝાઈમર રોગ તરફ દોરી જાય છે. મગજ પર તેની ઝેરી અસરનું પ્રથમ લક્ષણ યાદશક્તિનું કમજોર હોવું છે.
સંશોધન સૂચવે છે કે ઘણા વર્ષો સુધી સતત એલ્યુમિનિયમના વાસણોમાં બનેલા ખોરાકનું સેવન કરવાથી અલ્ઝાઈમર રોગનું જોખમ ઘણી હદ સુધી વધી જાય છે. અલ્ઝાઈમર એક એવો રોગ છે જેમાં દર્દી તાજેતરની ઘટનાઓને યાદ રાખી શકતો નથી, પરંતુ ઘણા વર્ષો પહેલા બનેલી ઘટનાઓને સ્પષ્ટપણે યાદ કરવામાં સક્ષમ છે.
એલ્યુમિનિયમના વાસણોમાં ખાટા ખોરાકને રાંધવાથી ઝેરી થઈ શકે છે : એલ્યુમિનિયમ મૂળભૂત ખોરાક કરતાં એસિડિક ખોરાકમાં ઝડપથી ઓગળી જાય છે. ટામેટાં, ચા અને કોફી જેવા એસિડિક ખોરાકને એલ્યુમિનિયમના વાસણોમાં રાંધવા હંમેશા સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ નુકસાનકારક સાબિત થઈ શકે છે.
એલ્યુમિનિયમથી એલર્જી ધરાવતા લોકોને પણ એલ્યુમિનિયમ ફોઇલમાં પેક કરેલી વસ્તુઓ દ્વારા નોંધપાત્ર રીતે નુકસાન થઈ શકે છે. આટલું જ નહીં આવા લોકો માટે દવાઓનું એલ્યુમિનિયમ કોટિંગ પણ સ્વાસ્થ્યને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. ખાસ કરીને કોઈપણ પ્રકારની એસિડિક દવા સરળતાથી નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
ઉપર જણાવેલ તમામ કારણોસર એલ્યુમિનિયમના વાસણોમાં ખોરાક રાંધવા અને તેનું સેવન કરવાથી તમારા સ્વાસ્થ્યને ઘણી રીતે નુકસાન થઈ શકે છે, તેથી તરત જ તમારી આદત બદલો. જો તમને આ લેખ ગમ્યો હોય તો રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો.
