ભારતમાં ખાણી પીણીની એટલી બધી વેરાઈટી છે કે જે દુનિયાભરમાં કોઈ દેશમાં નથી. ભારતના લોકો ખાવામાં અને ખવડાવામાં ખૂબ જ શોખીન હોય છે અને આ જ કારણ છે કે જન્મથી લઈને મૃત્યુ સુધી દરેક પ્રસંગમાં ખોરાકનો મહત્વનો ભાગ હોય છે.
ભારત સિવાય દુનિયાભરમાં ભારતીય સ્ટ્રીટ ફૂડ ફેમસ છે, કારણ કે અહીંયા દરેક ગલીમાં કોઈક ને કોઈક વાનગી ફેમસ છે. આજે અમે આ લેખમાં તમારી સાથે આવી જ 16 લોકપ્રિય સ્ટ્રીટ ફૂડ વાનગીઓ જણાવીશું
સમોસા : બહુ ઓછા લોકો જાણે છે કે સમોસા એ ભારતીય નાસ્તો અથવા સ્ટ્રીટ ફૂડ નથી, તે ઘણી સદીઓ પહેલા મધ્ય-પૂર્વના કેટલાક દેશના પ્રવાસીઓ સાથે આવ્યો હતો. જો કે સમોસાને જેટલો આદર અને પ્રેમ મળ્યો છે તેટલો ભારતમાં ક્યાંય જોવા મળતો નથી. આપણા દેશમાં એવા ઘણા લોકો છે જેમના સમોસા તેમની દિનચર્યાનો એક ભાગ છે.
આલુ ટિક્કી : ચાટ વગર જીવનની કલ્પના કરીને જુઓ, કેટલું ફીકુ લાગશે. આ ક્રિસ્પી આલૂ ટિક્કીને મસાલેદાર લીલી ચટણી અને ઠંડા દહીં સાથે ખાવામાં આવે તો એક અલગ પ્રકારનો સુકુન મળે છે. તે દિલ્હી અને ઉત્તર પ્રદેશમાં ખુબ જ ફેમસ સ્ટ્રીટ ફૂડ છે.
ભેલપુરી : ભેલપુરીને તમે એક નાસ્તા તરીકે ગણી શકાય. જેમ ડુંગળી, ચટણી, મસાલા, ટામેટાં, મરચાં અને નમકીનને મિક્સ કરીને એક મસાલેદાર નાસ્તો બને છે જેને એકવાર ખાવાથી તેનો સ્વાદ તમે અઠવાડીયા સુધી ભૂલશો નહીં. જો કે આ એક મહારાષ્ટ્રનું સ્ટ્રીટ ફૂડ છે, પરંતુ તમને અલગ અલગ રાજ્યોમાં અલગ અલગ વર્જનમાં મળી જશે.
સેવપુરી : સેવપુરીને સ્વાદિષ્ટ અને તીખું બનાવવા માટે ડુંગળી, ટામેટાં, ધાણાજીરું, મરચાં, મસાલા, સેવ અને ચટણીને ઉમેરીને પાતળી અને ક્રિસ્પી પાપડી પર બનાવવામાં આવે છે. આનું બીજું નામ દહીં પુરી છે જેમાં ઓછી ફૂલેલી પકોડીને સ્ટફ્ડ કરવામાં આવે છે અને દહીં અને ચટણી સાથે સર્વ કરવામાં આવે છે. સેવપુરી પણ મહારાષ્ટ્રનું ફેમસ સ્ટ્રીટ ફૂડ છે. .
વડાપાવ : વડાપાવને કોણ નથી જાણતું. આ એક મહારાષ્ટ્રનું સ્ટ્રીટ ફૂડ છે પરંતુ તે ડિંયાભરમાં ખૂબ પ્રખ્યાત છે. તેને નરમ લાડી પાવમાં વચ્ચે બટાકાના વડા મૂકીને લીલી ચટણી, સૂકી લસણની ચટણી અને તળેલા મરચાં સાથે ખાવામાં આવે છે.
છોલે ભટુરે : ઘણા લોકોનું દરરોજનું બપોરનું ભોજન છે. છોલે ભટુરે દિલ્હી અને પંજાબમાં ખુબ પ્રખાય છે, ત્યાં તેને ખાવા માટે લોકોની ભીડ જામે છે. મસાલેદાર મૈદામાંથી બનાવેલા સોફ્ટ ભટુરેને મસાલેદાર ચણા સાથે અથાણું, ચટણી, મરચા અને ડુંગળીની સાથે ખાવામાં આવે છે.
પાવભાજી : આ એક એવી વાનગી છે જેને સૌથી વધારે આપણે બહાર જમવા જઈએ તો સૌથી પહેલી પસંદ પાવભાજી હોય છે. આ તમને દેશના લગભગ દરેક ખૂણામાં અને દરેક રેસ્ટોરન્ટમાં મળી જશે. આ મહારાષ્ટ્રનું સ્ટ્રીટ ફૂડ છે જે હવે હવે દેશની શેરીઓ અને સ્ટોલ પર મળે છે. આમાં શાકભાજીને મસાલા સાથે મેશ કરીને બનાવવામાં આવે છે, જેને માખણમાં તળેલા પાવસાથે ખાવામાં આવે છે.
દાબેલી : આ અમદાવાદનું એક લોકપ્રિય સ્ટ્રીટ ફૂડ છે જે મહારાષ્ટ્રની આસપાસ પણ ઘણા ભાગોમાં ખૂબ ફેમસ છે. આમાં પાવને વચ્ચેથી કાપીને તેમાં બટાકાનો મસાલાનું ભરણ ભરવામાં આવે છે અને પછી ચટણી, સેવ અને મગફળી દાણા નાખીને દબાવીને પીરસવામાં આવે છે.
કચોરી : આ એક રાજસ્થાનનું લોકપ્રિય સ્ટ્રીટ ફૂડ છે જેમાં દાલ કચોરી અને ડુંગળીવાળી કચોરી સૌથી વધુ લોકપ્રિય છે. મૈદામાંને ગૂંથ્યા પછી તેની અંદર દાળ અથવા ડુંગળીના મસાલાનું સૂકું મિશ્રણ ભરીને તેને ક્રિસ્પી થાય ત્યાં સુધી તળવામાં આવે છે. આ એક સાંજનો નાસ્તો છે જેને ચટણી સાથે ખાવામાં આવે છે.
મિર્ચી વડા : આ પણ એક રાજસ્થાનનું લોકપ્રિય સ્ટ્રીટ ફૂડ છે જેમાં જાડા લીલા મરચાને બટાકાના મસાલાથી સ્ટફ્ડ કરીને ચણાના લોટમાં બોળીને તળવામાં આવે છે. આ મરચા તીખા નથી હોતા તેના લીધે લોકો તેને વધારે ખાવાનું પસંદ કરે છે. મોટા ભાગના લોકો તેને ચટણી સાથે ખાવાનું પસંદ કરે છે.
ઈડલી સાંભાર : તમે દક્ષિણ ભારતના કોઈપણ ખૂણામાં જાઓ, જેમ કે તમિલનાડુ, કેરળ રાજ્યમાં તમને દરેક શેરી અથવા રસ્તા પર માત્ર ઈડલી વેચતી ઘણા ઠેકાવાળા જોવા મળશે. તેમનું વેચાણ એટલું વધારે હોય છે કે તેમની બધી ઈડલી થોડા કલાકોમાં વેચાઈ જાય છે. ખાસ કરીને ત્યાં ઈડલી અને સાંભારને કેળાના પાન પર પીરસવામાં આવે છે.
ટામેટા ચાટ : આ એક વિશ્વના સૌથી જૂના શહેર બનારસની ખાસ વાનગી છે. આ ટામેટાંની ખાટી-મીઠી-ટાર્ટ ગ્રેવી હોય છે, જે મસાલાથી ભરપૂર હોય છે. તેને ક્રશ કરેલા ગોલગપ્પા અને સેવ સાથે માટીના કુલ્હાડમાં પીરસવામાં આવે છે.
સ્વીટ પોટેટો ચાટ : જો કે શક્કરિયા દેશના દરેક ભાગમાં મળે છે પરંતુ શક્કરિયાની ચાટ ફક્ત દિલ્હીમાં જ ખાવા મળશે. અહીં શક્કરિયાને આગ પર શેકવામાં આવે છે અને તેમાં મસાલા, લીંબુનો રસ અને ચટણી મિક્સ કરીને નાસ્તો તૈયાર કરવામાં આવે છે.
દહી બડા આલૂ દમ : આલૂ દમ એ પશ્ચિમ ભારતનું સ્ટ્રીટ ફૂડ છે અને તે ઓડિશામાં દહી બડા આલૂ દમ તરીકે ખુબ જ પ્રખ્યાત છે. તેમાં દહીં મોટા અને બટાકાની ડમને એકસાથે મિક્સ કરીને પીરસવામાં આવે છે. તેને વધુ ચટાકેદાર બનાવવા માટે તેને સમારેલી ડુંગળી અને ચટણી સાથે સર્વ કરવામાં આવે છે.
મોમો : આ એક સાઉથ એશિયન ડીશ છે જે ચીન, જાપાન, નેપાળ અને તિબેટમાંથી આવી છે, તેની લોકપ્રિયતા ભારતના ઉત્તર-પૂર્વ રાજ્યોમાં ખુબ છે. તમને ભારતના મોટાભાગના શહેરોમાં મસાલેદાર લસણ અને લાલ-મરચાની ચટણી અને મેયોનેઝ સાથે પીરસવામાં આવે છે અને કેટલાક લોકો તેને સૂપ સાથે ખાવાનું પસંદ કરે છે.
પોહા જલેબી : પોહા-જલેબી એ ઈન્દોર સહિત સમગ્ર મધ્યપ્રદેશમાં ફેમસ છે જેને સવારના નાસ્તામાં ખાવામાં આવે છે. મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાતથી અલગ પોહા ત્યાં સ્ટીમ ચેવડા સાથે બનાવવામાં આવે છે અને તે થોડા મસાલેદાર હોય છે, જેને જલેબીની મીઠાશ સાથે સ્વાદને બેલેન્સ કરીને ખાવામાં આવે છે.