આપણે બધા બાળપણથી જ સાંભળીએ છીએ કે વહેલી સવારે ઉઠવું સ્વાસ્થ્ય માટે લાભદાકારક છે. આયુર્વેદિક અનુસાર, વહેલી સવારના ઉઠાવવાળા લોકો અન્ય લોકો કરતા વધુ સ્ફૂર્તિવાળા લાગે છે, તેથી જ આરોગ્ય નિષ્ણાતો માને છે કે બધા લોકોએ સૂર્યોદય પહેલાં ઉઠી જવું જોઈએ.
પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આવું શું કામ કહેવામાં આવે છે? શા માટે દાદા હંમેશાં સૂર્યોદય પહેલાં ‘બ્રહ્મમુહુર્તા’ માં જાગવાનો આગ્રહ રાખે છે? આયુર્વેદમાં સંતુલિત આહાર, યોગ, ધ્યાન અને દવાઓ સાથે સુવાનો અથવા જાગવાનો યોગ્ય સમય અને તેના ફાયદાઓ વિગતવાર જણાવેલ છે.
સવારે ઉઠવાના સમયને લગતી આયુર્વેદિક માન્યતાઓને પરંપરાગત ચિકિત્સાઓમાં પણ સમર્થન આપવામાં આવ્યું છે. આ બંને માન્યતાઓએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે સૂર્યોદય પહેલાં જાગવું શરીરને સકારાત્મક ઉર્જા આપે છે કારણ કે તે સમયેનું વાતાવરણ ખૂબ જ શાંત અને સુખદાયક હોય છે. વહેલી સવારે જાગવું શરીર માટે કેવી રીતે ફાયદાકારક હોઈ શકે છે, ચાલો નીચે તેના વિશે વિગતવાર જાણીયે.
વિજ્ઞાન પણ વહેલી સવારે ઉઠવાના ફાયદાઓને સ્વીકારે છે : સાંસ્કૃતિક અને આયુર્વેદિક માન્યતાઓની સાથે વૈજ્ઞાનિકો પણ વહેલી સવારના ઉભા થવું ફાયદાકારક માને છે. નિષ્ણાંતોના જણાવ્યા મુજબ યોગ, ધ્યાન અને કસરત જેવી શારીરિક પ્રવૃત્તિઓ પણ વહેલી સવારે ઉઠીને વધારે ફાયદાકારક સાબિત થાય છે.
તે માનસિક આરોગ્ય અને શારીરિક સંતુલન સુધારવા માટે, તેમજ યાદશક્તિની સમસ્યાઓ અને એકાગ્રતામાં સુધારવામાં ફાયદાકારક હોઈ શકે છે. વહેલી સવારે જાગવું પણ બુદ્ધિના ઝડપી વિકાસ તરફ દોરી જાય છે.
આયુર્વેદ અનુસાર , વહેલી સવારે ઉઠાવવાનાં ફાયદાઓ : આયુર્વેદમાં વિગતવાર સમજાવવામાં આવ્યું છે. આયુર્વેદ મુજબ માનવ શરીરમાં ત્રણ મુખ્ય તત્વો હાજર છે. અહીં વાત, પિત્ત અને કફ છે. આ તત્વોની માત્રા સમય સાથે બદલાતી રહે છે.
વાત સ્નાયુઓ, શ્વાસ, ઝબકવું અને પેશીઓ અને કોષની ગતિવિધિઓ સાથે સંકળાયેલ છે. પિત્ત પાચન, મેટાબોલિઝમ અને શરીરના તાપમાનની પ્રક્રિયાઓ સાથે સંકળાયેલ છે. જ્યારે કફ શરીરની રચના એટલે કે હાડકાં અને સ્નાયુઓથી સંબંધિત છે.
આ ત્રણેયમાં કોઈપણ પ્રકારની સમસ્યા શરીરમાં અનેક પ્રકારના રોગોનું કારણ બની શકે છે. આયુર્વેદ મુજબ, સવારે વહેલા ઉઠતા લોકોમાં આ ત્રણેયનું સંતુલન સારું રહે છે.
સવારે ઉઠવાનો યોગ્ય સમય શું છે? : આયુર્વેદ નિષ્ણાતોના મતે બ્રહ્મમુહુર્ત સમયે ઉઠવું એ સૌથી ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે, ત્યારબાદ બધા લોકોએ ધ્યાન, યોગ અને કસરત જેવી શારીરિક પ્રવૃત્તિઓમાં સમય ફાળવવો જોઈએ.
સવારનો સમય શાંતિપૂર્ણ અને તાજી હવાથી ભરેલો હોય છે, જે સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. જે લોકોને શરીરના ત્રણ મુખ્ય તત્વો વાત, પિત્ત અથવા કફ સાથે કોઈ પણ પ્રકારની સમસ્યા હોય છે, તેઓ તેનાથી છુટકારો મેળવી શકે છે.
કયા સમયે જાગવાના ફાયદાઓ છે? : આયુર્વેદ નિષ્ણાતોના જણાવ્યા મુજબ, શરીરના દોષોને રોકવા માટે સવારે જાગવાનો સમય પણ ખૂબ ફાયદાકારક ગણી શકાય. સૂર્યોદયના 30 મિનિટ પહેલા જાગવું એ વાત માટે સૌથી યોગ્ય સમયગાળો છે.
પિત્ત માટે 45 મિનિટ પહેલાં અને કફ દોષોની રોકથામ માટે 90 મિનિટ.પહેલાં સવારે વહેલા ઉઠવું અને યોગ અને કસરત જેવી કસરતો કરવાથી સ્વાસ્થ્ય માટે બીજા ઘણા ફાયદા પણ થઈ શકે છે. ધન્યવાદ
તમને અમારી આ પોસ્ટ પસંદ આવી હોય તો આગળ જરૂરથી કરજો, બીજા સુધી આ માહિતી પહોંચે. ગુજરાતી ભાષામાં આવી અવનવી ,સ્વાસ્થ્ય, ટિપ્સ અને ટ્રીક, રેસિપી જોવા અને નવી- નવી રેસિપી ઘરે બેસી જાણવા અને શીખવા માટે અમારાં Page” રસોઈ ની દુનિયા ને Like & Follow કરો. Follow કરવાં માટે અહી Click કરો રસોઈ ની દુનિયા.
