હિંદુ ધર્મમાં દાનનું ખૂબ મહત્વ છે. દાનને પુણ્યનો માર્ગ માનવામાં આવે છે. ત્યાં સનાતન ધર્મમાં પાંચ પ્રકારના દાનનો ઉલ્લેખ છે. આ પાંચ દાન વ્યક્તિનું કલ્યાણ કરી શકે છે, વ્યક્તિને ભૌતિક સુખોનો સ્વામી બનાવી શકે છે અને તેને ભગવાનની નજીક લઈ જાય છે. તો ચાલો જાણીએ આ પાંચ દાન વિશે.
1. ગૌ દાન : સનાતન ધર્મ અનુસાર તમામ દેવી-દેવતાઓ માતા ગાયમાં વસે છે. જે કોઈ ગાયનું દાન કરે છે તેના જીવનની તમામ સમસ્યાઓનો અંત આવી જાય છે. તે ગાયમાંથી વ્યક્તિની આગામી પેઢી તરી જાય છે. જે વ્યક્તિ ગાયનું દાન કરે છે તેના પૂર્વજોને જન્મ-મરણના ચક્રમાંથી મુક્તિ મળે છે અને પિતૃઓ પણ ખુશ રહે છે.
2. અન્ન દાન : અન્નદાન એટલે ભૂખ્યાનું પેટ ભરવું. એવું માનવામાં આવે છે કે અન્નનું દાન કરવાથી 100 યજ્ઞો જેટલું પુણ્ય મળે છે અને જે વ્યક્તિ અન્નનું દાન કરે છે તેનું ઘર હંમેશા ધન-ધાન્યથી ભરેલું રહે છે.
અન્ન દાન કરવાથી વ્યક્તિ અને તેના સમગ્ર પરિવાર પર મા લક્ષ્મી અને મા અન્નપૂર્ણાની કૃપા બની રહે છે. તેમજ ભગવાન વિષ્ણુના આશીર્વાદથી જે વ્યક્તિ અન્ન દાન કરે છે તેના ઘરમાં ક્યારેય કોઈ મુશ્કેલી આવતી નથી.
3. વિદ્યા દાન : વિદ્યા દાનને માત્ર ધાર્મિક દૃષ્ટિકોણથી જ નહીં પણ સામાજિક દૃષ્ટિકોણથી પણ સર્વોચ્ચ માનવામાં આવે છે. જ્ઞાનનું દાન કરવાથી સમાજને લાભ થાય છે. જ્ઞાન દાન કરવાથી માતા સરસ્વતીની કૃપા બની રહે છે.
જે વ્યક્તિ જ્ઞાનનું દાન કરે છે તેના ઘરમાં હંમેશા જ્ઞાનનો વાસ રહે છે અને તે ઘરનો દરેક સભ્ય જ્ઞાનના આધારે જીવનમાં અપાર પ્રગતિ કરતો રહે છે. વ્યક્તિમાં સમજદારી જેવા ગુણોનો સંચાર થાય છે.
4. કન્યા દાન : મહા દાનમાં કન્યા દાનનો પણ સમાવેશ થાય છે. કન્યા દાન પણ અન્ય તમામ દાનમાં સર્વોચ્ચ માનવામાં આવે છે. આ દાન છોકરીના માતા-પિતા દ્વારા તેના લગ્ન સમયે કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કન્યાનું દાન કરવાથી બાળકીના માતા-પિતાને મૃત્યુ પછી મોક્ષ મળે છે અને કન્યાના ઘરમાં દેવી લક્ષ્મીની હાજરી હંમેશા રહે છે.
5. જમીન દાન : પ્રાચીન સમયમાં જમીન દાન વધુ હતું. રાજા બલિએ ભગવાન વિષ્ણુના બટુક અવતારને જમીન પણ દાનમાં આપી હતી, જેના પછી તેમને ભગવાન વિષ્ણુની અપાર કૃપા પ્રાપ્ત થઈ હતી.
એવું માનવામાં આવે છે કે જો આશ્રમ, શાળા, મકાન, ધર્મશાળા, ગૌશાળા વગેરેના નિર્માણ માટે જમીન દાનમાં આપવામાં આવે તો વ્યક્તિના ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિની સ્થાપના થાય છે.
તો આ હતા હિન્દુ ધર્મના પાંચ મહાન દાન જે તમે પણ કરી શકો છો. જો તમને આ લેખ પસંદ આવ્યો હોય તો ચોક્કસ શેર કરો અને આવા વધુ લેખો વાંચવા માટે રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો.
