મોટા ભાગના સામાન્ય રોગો અને વજન વધવા પાછળ આપણી નબળી પાચન શક્તિ જવાબદાર છે. અપચો, ગેસ, એસિડિટી, આધાશીશી, માથાનો દુખાવો, પેટ ફૂલવું વગેરે જેવી તમારી નિયમિત ફરિયાદો પર ધ્યાન આપીને તમે આ નિવેદનની સત્યતા ચકાસી શકો છો. આમાંના મોટાભાગનાનું મૂળ ‘આંતરડું’ છે.
જો હું કહું કે જમ્યા પછી તરત જ 15 મિનિટ માટે એક જ આસન કરવાથી આ સમસ્યાઓનો સરળ ઉકેલ મળી શકે છે? આ સાચું છે! યોગનો દાવો છે કે, જ્યારે ભોજન પછી તરત જ 15 મિનિટ માટે વજ્રાસન કરવામાં આવે ત્યારે તે તમારી પાચન તંત્રને સૌથી અસરકારક રીતે નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
કેટલાક યોગ શાસ્ત્રો દાવો કરે છે કે પાચનમાં મદદ કરવા માટે, વજ્રાસનમાં બેસીને ખાવું જોઈએ. વ્રજાસન કરવાની રીતો અને તે તમારા માટે કેવી રીતે ફાયદાકારક બની શકે છે? તે આપણે આ લેખમાં જાણીશું. છેલ્લે સુધી જરૂર વાંચજો, ફાયદા અનેક છે.
https://twitter.com/AyurvedaTalks/status/1623148570231853061
નિષ્ણાત મુજબ, ‘વજ્રાસનનું નામ સંસ્કૃત શબ્દ વજ્ર પરથી ઉતરી આવ્યું છે, જેનો અર્થ થાય છે હીરા અથવા વજ્ર થાય છે. આ ડાયમંડ પોઝને કેટલીકવાર એડમિન્ટાઇન પોઝ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. પાચન માટે વજ્રાસનની ભલામણ કરવામાં આવે છે અને જમ્યા પછી તરત જ કરી શકાય છે.
આ મેડિટેશન અને પ્રાણાયામ માટે પણ તે સારી મુદ્રા છે. વજ્રાસન માત્ર શરીરની ચયાપચયની ક્રિયામાં વધારો કરતું નથી પણ પેટની આસપાસ વજન ઘટાડવામાં પણ મદદ કરે છે, કારણ કે શરીરને સીધા રહેવા માટે મજબૂત કોરની જરૂર છે, જે આ ભાગના સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે.
વજ્રાસનના ફાયદા: સ્થૂળતા ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. પાચનમાં મદદ કરે છે અને કબજિયાતને રાહત આપે છે અથવા અટકાવે છે. પાચનની એસિડિટી અને ગેસ મટાડે છે. આ આપણા શરીર દ્વારા પોષક તત્વોનું વધુ સારી રીતે શોષણ સુનિશ્ચિત કરે છે.
વજ્રાસન કરવાથી પેલ્વિસમાં રક્ત પરિભ્રમણ વધે છે. પેલ્વિક સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે. આમ તે તણાવ પેશાબની અસંયમથી પીડાતી સ્ત્રીઓ માટે ઉપયોગી છે. પેશાબની સમસ્યાઓની સારવાર કરે છે. મનને શાંત અને સ્થિર રાખવામાં મદદ કરે છે.
તે ઘૂંટણના દુખાવામાં રાહત આપવામાં મદદરૂપ છે. થાઈના સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે. કમરના દુખાવામાં રાહત આપે છે. પેટના નીચેના ભાગમાં રક્ત પરિભ્રમણ વધારે છે. યૌન અંગોને મજબૂત બનાવે છે.
સાવચેતીનાં પગલાં : ઘૂંટણની સમસ્યા હોય અથવા તાજેતરમાં ઘૂંટણની સર્જરી કરાવી હોય, કરોડરજ્જુની સ્થિતિ, ખાસ કરીને જેઓ નીચલા કરોડરજ્જુ ધરાવતા હોય. આંતરડાના અલ્સર, સારણગાંઠ અથવા અન્ય કોઈપણ આંતરડાની સમસ્યા ધરાવતા લોકોએ ન કરવું જોઈએ.
જો કે જમ્યા પછી યોગાસન કરવું વિવાદાસ્પદ ગણી શકાય. મોટાભાગના યોગિક ગ્રંથોમાં, ખાલી પેટ પર આસન કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે. આવી સ્થિતિમાં જમ્યા પછી તરત જ વજ્રાસન કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
શરીરના જુદા જુદા ભાગોમાં ફરતા રક્તનું પ્રમાણ અલગ-અલગ હોય છે. જો કે, વિવિધ પ્રવૃત્તિઓ કરતી વખતે આ પ્રમાણ ચોક્કસ અવયવોમાં તેમના વિભાજન અનુસાર વધે છે અથવા ઘટે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જોરશોરથી શારીરિક પ્રવૃત્તિ દરમિયાન, સામેલ સ્નાયુઓમાં લોહીનો પ્રવાહ ઝડપી થાય છે, જ્યારે તે જમ્યા પછી તરત જ પાચન તંત્રમાં મજબૂત રીતે જોવા મળે છે.
સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો આપણે કહી શકીએ કે ખોરાકને સૌથી અસરકારક રીતે પચાવવા માટે જમ્યા પછી તરત જ આંતરડામાં વધુ રક્ત પ્રવાહની જરૂર પડે છે. તમે પણ આ યોગની મદદથી આ બધા ફાયદા મેળવી શકો છો.
