ડુંગળી આપણા રસોડામાં દરરોજ ઉપયોગમાં લેવાતી સૌથી જરૂરી સામગ્રીમાંથી એક વસ્તુ છે. એમ કહેવાય કે ખાવાનો સ્વાદને વધારવા માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ સામગ્રી છે. ડુંગળીનો ઉપયોગ ભોજનનો સ્વાદ વધારવાથી લઈને સલાડ વગેરે રૂપમાં ઘણી રીતે કરવામાં આવે છે.
તેના વધારે ઉપયોગને કારણે લોકો તેને મોટી માત્રામાં બજારમાંથી ખરીદે છે અને બજારમાંથી લાવ્યા પછી જો તેને ઘણા દિવસો સુધી ઘરમાં રાખવામાં આવે તો તેનો રંગ અને સ્વાદ બંને બદલાઈ જાય છે.
કેટલાક લોકો ડુંગળીને સ્ટોર કરવાની યોગ્ય રીત ના જાણતા હોવાથી તે ઝડપથી બગડી જાય છે. જો ડુંગળીને યોગ્ય રીતે સ્ટોર કરવામાં આવે તો તે 8 થી 9 મહિના સુધી તાજી રહે છે. તો ચાલો જાણીએ કે ડુંગળીને કેવી રીતે લાંબા સમય સુધી સ્ટોર કરી શકાય.
અંધારાવાળી જગ્યા પર સ્ટોર કરો : ડુંગળીને લાંબા સમય સુધી સ્ટોર કરવા માટે ઠંડી, સૂકી અને અંધારી જગ્યા સૌથી સારી હોય છે. ડુંગળી હંમેશા એવી જગ્યાએ જ રાખો જ્યાં ભેજ કે પાણી ના હોય. જ્યારે ડુંગળી હળવા પાણીના સંપર્કમાં આવે તો પણ તેના ગુણધર્મો ગુમાવે છે અને તે સડી જવાથી દુર્ગંધ આપે છે.
આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે ડુંગળી ભેજને સરળતાથી શોષી લે છે. જો તાપમાન અથવા ભેજ વધારે હોય તો તે અંકુરિત અથવા સડવાનું શરૂ કરી શકે છે. એક અભ્યાસ કહે છે કે ડુંગળીને 4-10 °C તાપમાને સ્ટોર કરવી જોઈએ. આ તાપમાને ડુંગળી સ્ટોર કરવાથી તે તેની લાક્ષણિકતાઓ જાળવી રાખે છે અને લાંબા સમય સુધી તાજી રહે છે.
પ્લાસ્ટિક બેગમાં ના કરો સ્ટોર : ડુંગળીમાં સડો અટકાવવા માટે યોગ્ય વેન્ટિલેશન હોવું જરૂરી છે. તેને હંમેશા ખુલ્લી ટોપલી, વાંસની સ્ટીમર અથવા જાળીદાર બેગમાં જ સ્ટોર કરો. ડુંગળીને પ્લાસ્ટિકની થેલીઓમાં ક્યારેય સ્ટોર કરશો નહીં કારણ કે ખરાબ વેન્ટિલેશનને કારણે તે ઝડપથી બગડી શકે છે. તમે જયારે બજારમાંથી ડુંગળી લાવો ત્યારે તરત જ તેને ખુલ્લી ટોપલીમાં રાખો.
આખી ડુંગળી ફ્રીજમાં ના રાખો : ખરીદેલી ડુંગળીની ત્વચા સ્કેલી હોય છે અને લણણી પછી તે જલ્દી રૂઝાઈ જાય છે. તેને યોગ્ય રીતે સંગ્રહિત કરવાથી વધુ પડતા ભેજને દૂર કરવામાં મદદ મળે છે, જેનાથી તે લાંબા સમય સુધી ટકી રહે છે. તેથી જ ડુંગળીને ઠંડી પણ સૂકી, અંધારી અને સારી રીતે વેન્ટિલેટેડ જગ્યાએ સંગ્રહિત કરવામાં આવે છે.
આખી ડુંગળીને ફ્રિજમાં સ્ટોર કરવાથી તે ઠંડી, ભેજવાળી સ્થિતિમાં આવી જાય છે. કારણ કે તેઓ ભેજને ખૂબ જ સરળતાથી શોષી લે છે, તેઓ ભેજને કારણે ઝડપથી બગડી શકે છે. તેથી ડુંગળી સ્ટોર કરવા માટે ક્યારેય ફ્રીજનો ઉપયોગ ના કરવો જોઈએ.
નાયલોન સ્ટોકિંગ્સમાં સ્ટોર કરો : નાયલોન સ્ટોકિંગ્સમાં સ્ટોર કરવાથી ડુંગળી 8 મહિનાથી વધારે સમય સુધી તાજી રહે છે. આ માટે પહેલા ડુંગળી લો અને તેને સૂકવવા દો. આપણે તેને અલગ કરીએ છીએ જેથી તેઓ એકબીજાને સ્પર્શ ન કરે અને તેમને થોડા દિવસો સુધી છત પર સૂકવવા દો.
જો તમે તેમને સૂકવવા દો ત્યારે હવામાન તપાસો જેથી વરસાદ ન પડે. ડુંગળીને સૂકવવા અને સ્ટોર કરતી વખતે ભેજ તમારો સૌથી મોટો દુશ્મન છે, તેથી તેને તડકામાં સૂકવો. ડુંગળી પરની ગંદકીને હાથથી સાફ કરો. હવે ડુંગળીને ઘરની અંદર લાવો અને નાયલોનની સ્ટોકિંગ્સ કાપો જેથી બંને પગ અલગ થઈ જાય.
હવે તમે તેમાં ડુંગળી ભરવાનું શરૂ કરો. એક એક ડુંગળી મૂક્યા પછી એક ગાંઠ બાંધો અને બધી ડુંગળીને એ રીતે સ્ટોર કરો. આમ કરવાથી ડુંગળી 8 મહિના સુધી ચાલશે, કારણ કે તે તાજી હવામાં રહેશે અને એકબીજાના સંપર્કમાં નહિ આવે.
પેપર બેગમાં ડુંગળી સ્ટોર કરો : તમે ડુંગળીને કાણાંવાળી પેપર બેગમાં પણ સ્ટોર કરી શકો છો. જો તમને બેગ ખરીદવાનું પોસાય તેમ ન હોય તો પેપર બેગ લો અને પછી ઓફિસ હોલ પંચથી તેમાં નાના કાણા પાડો. હવે ડુંગળીને પેપર બેગમાં મૂકો અને તેને અંધારાવાળી જગ્યાએ રાખો.
ડુંગળી કેવી રીતે ખરીદવી જોઈએ : ડુંગળીને સારી રીતે સ્ટોર કરવા જેટલું જ મહત્વપૂર્ણ છે કે તેને ખરીદવી. પીળી ડુંગળી અને લાલ ડુંગળી માટે સૂકી અને ફ્લેકી ત્વચાવાળી ડુંગળી પસંદ કરો. જેમાં બહારથી સ્પોટિંગ અને ભેજથી સંપૂર્ણપણે મુક્ત હોવી જોઈએ.
તે રસદાર છે અને વધારે પાકેલી નથી તેની ખાતરી કરવા માટે તેમના કદ અને મજબૂત અને ભારે હોવી જોઈએ. ધ્યાન રાખો કે જે ડુંગળી અંકુરિત થવા લાગી છે તેને ખરીદશો નહિ, કારણ કે તે ઝડપથી સડી જશે. જેમાં ગંધ હોય તમારે એવી ડુંગળી ખરીદવાનું પણ ટાળવું જોઈએ. તે ડુંગળી સખ્ત હોઈ શકે છે અથવા પાકેલી હોઈ શકે છે.
સૂચના : ડુંગળીને અંધારાવાળી જગ્યાએ જ અને ખુલ્લી ટોપલીમાં જ સ્ટોર કરો. બટાટા અને ડુંગળીને ક્યારેય જોડે ના રાખો. આખી ડુંગળીને ક્યારેય ફ્રીજમાં ના રાખવી જોઈએ. ઝીણી સમારેલી ડુંગળીને 7-10 દિવસ માટે રેફ્રિજરેટરમાં એર ટાઈટ કન્ટેનરમાં સ્ટોર કરી શકાય છે.
બાફેલી ડુંગળીને ત્રણથી પાંચ દિવસ સુધી રેફ્રિજરેટરમાં એર ટાઈટ કન્ટેનરમાં સ્ટોર કરી શકાય છે. હવે તમે પણ ઉપર જણાવેલી રીતે ડુંગળીને સ્ટોર કરી શકો છો અને તેને લાંબા સમય સુધી તાજી રાખી શકો છો. જો તમને આ માહિતી પસંદ આવી આવી હોય તો, રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો, અહીંયા તમને કિચન ટિપ્સ, હોમ ટિપ્સ વગેરે માહિતી મળતી રહેશે.
