ખાવામાં તડકો લગાવવા માટે જીરું, રાઈ અને મેથીના દાણાનો ઉપયોગ થાય છે. જો કે, તમે મોટાભાગની વાનગીઓમાં રાઈ અને જીરાનો ઉપયોગ કરતા હોય છે, મેથીના દાણાનો ઉપયોગ કેટલીક વાનગીઓમાં થાય છે. જેમાં કઢી અને રીંગણના શાકનો સમાવેશ થાય છે.
ભોજનનો સ્વાદ વધારવા ઉપરાંત મેથીના દાણા સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ખૂબ ફાયદાકારક છે. મેથીના દાણા વજન ઘટાડવાથી લઈને વાળના વિકાસમાં મદદ કરે છે. પરંતુ શું તમે શિયાળામાં શરીરને ગરમ રાખવા માંગો છો ?
તમે ચટણી ખાવાના શોખીન હોય તો તમે કોથમીર અને ફૂદીનાની ચટણીને બદલે મેથીની ચટણી બાનવીને ખાઈ શકો છો. મેથીની ચટણી પાચનમાં મદદ કરશે. ઉપરાંત, તે સ્વાદમાં ખૂબ જ અદ્ભુત હોય છે. શું તમે આ ચટણીની રેસીપી જાણવા માંગો છો તો આ લેખને છેલ્લે સુધી વાંચો.
મેથીના દાણામાંથી મીઠી અને ખાટી ચટણી : મેથીના દાણા સ્વાદમાં થોડા કડવા હોય છે. તેથી જ તમે તેને સીધા ખાઈ શકતા નથી. મેથીની ચટણી બનાવવા માટે તેની કડવાશને દૂર કરવા માટે તમે ગોળ અને ખાંડનો પણ ઉપયોગ કરી શકો છો.
સામગ્રી : ½ કપ મેથીના દાણા, 1 કપ ગોળ, 4 ચમચી સરસોનું તેલ, 1 ચમચી છીણેલું આદુ, 1/2 કપ કિસમિસ, અડધી ચમચી કાળું મીઠું, અડધી ચમચી લાલ મરચું પાવડર, 1/4 ચમચી રાઈ, અડધી ચમચી જીરું, અડધી ચમચી વરિયાળી, એક કપ ખાંડ, 1 ચમચી આમચૂર પાવડર, અડધી ચમચી હળદર પાવડર, અડધી ચમચી લીંબુનો રસ અને સ્વાદ માટે મીઠું.
ચટણી બનાવવાની રીત : સૌ પ્રથમ મેથીના દાણાને સારી રીતે ધોઈ લો. હવે એક મોટા વાસણમાં પાણી નાખી તેમાં મેથીના દાણાને પલાળી રાખો. મેથીના દાણાને ઓછામાં ઓછા એક કલાક પલાળી રાખો.
ગેસ પર 2 ચમચી સરસોનું તેલ ગરમ કરવા મૂકો. તેલ ગરમ થાય એટલે તેમાં રાઈ, જીરું, આદુ અને અડધી ચમચી વરિયાળી નાખીને શેકી લો. થોડીક સેકંડમાં, તમને ભીની સુગંધ આવવા લાગશે. આ મસાલામાં પલાળેલી મેથીના દાણા ઉમેરો અને મેથીના દાણાને સારી રીતે શેકી લો.
મેથીના દાણાને લગભગ એક મિનિટ સુધી સતત પકાવો. તેમાં લાલ મરચું પાવડર, કાળા મરી પાવડર, હળદર પાવડર, ગોળ અને એક કપ ખાંડ ઉમેરો. હવે ખાંડ અને ગોળ સંપૂર્ણપણે ઓગળી જાય ત્યાં સુધી તેને રાંધતા રહો. ચટણીમાં આમચૂર પાઉડર, કાળું મીઠું અને સ્વાદ મુજબ મીઠું નાખો.
એક નાના વાસણમાં બે ચમચી તેલ ગરમ કરો અને તેમાં કિસમિસને તેલમાં શેકી લો. હવે તે કિસમિસને ચટણી પર રેડો અને અંતે લીંબુનો રસ નીચોવો. લો તમારી મેથીના દાણાની ચટણી બનીને તૈયાર છે.
આ બાબતો ધ્યાનમાં રાખો : મેથીના દાણામાં કડવાશ હોય છે. એટલા માટે જો તમે ઈચ્છો તો તેને પીસીને પણ ચટણી બનાવી શકો છો. ચટણીમાં મેથીના દાણાની માત્રાનું ખાસ ધ્યાન રાખો કારણ કે મેથીના દાણાની અસર ખૂબ જ ગરમ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં જો તમે ચટણીમાં વધુ મેથી નાખશો તો તમને લૂઝ મોશન આવી શકે છે.
આ ચટણીનું સેવન માત્ર ઠંડી ઋતુમાં જ કરો. આ ચટણી ખાટી-મીઠી છે એટલા માટે તમે તેને સમોસા સાથે ખાઈ શકો છો. જ્યારે પણ તમે ઘરે કચોડી બનાવો ત્યારે તમે ચટણીને બદલે મેથીના દાણાની ચટણી સર્વ કરી શકો છો.
પરાઠા સાથે, મૂળા અને મેથીના પરાઠા સાથે પણ આ ચટણી સર્વ કરી શકાય છે. આશા છે કે તમને આજની આ રેસિપી પસંદ આવી હશે. જો તમે આવી રેસિપી જાણવા માંગતા હોય તો રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો.
