6 વર્ષનો નાનો કુશ આજે ખૂબ જ ખુશ છે. કારણ કે, 1 વર્ષ પછી આજે તેના દાદા-દાદી તેને મળવા ઘરે આવી રહ્યા છે. વધારે ખુશીની વાત એ છે કે દાદી એ કુશને વચન આપ્યું છે કે આ વખતે તે તેની સાથે 3 મહિના સુધી રહેવાના છે. તે જ સમયે, કુશની માતા અક્ષિતા પણ ખૂબ જ રિલેક્સ થઇ ગઈ છે.
કે હવે કુશ તેને આખો દિવસ પરેશાન નહીં કરે અને દાદાજી તેને થોડું પેઇન્ટિંગ શીખવશે. ત્યારથી અક્ષિતા ઈચ્છતી હતી કે કુશ ને થોડા શ્લોકો પણ આવડે, પરંતુ તેના વ્યસ્ત રહેવાને કારણે તેને સમય ન મળી શક્યો. ચાલો તો હવે, દાદી ને પૂજા કરતા જોઈને કુશ પણ શીખી જશે.
એક સમય હતો જ્યારે ઘરના વડીલો ઘરનું ગૌરવ અને સન્માન હતા. બાળકોને સંસ્કાર અને સારો ઉછેર બંને એકસાથે મળતા હતા. આજે તમે કોઈપણ ઘરમાં જાઓ છો, તો બાળકો તેમના ફ્રી ટાઈમમાં મોબાઈલ અથવા ટીવીમાં પસાર કરે છે.
એ દાદા-દાદી વાર્તાઓ કહેતા હતા તે જાણે ક્યાંક ખોવાઈ ગઈ છે. આપણે બધા બાળકને સારો ઉછેર આપવા માંગીએ છીએ, પરંતુ કદાચ આપણે એ હકીકત ભૂલી જઈએ છીએ કે આ ઉછેરનો એક મહત્વનો અને ખાસ ભાગ દાદા-દાદી, નાના નાનીનો સાથ, તેમનો પ્રેમ, માર્ગદર્શન અને આશીર્વાદ છે.
તેથી જો તમે પણ તમારા બાળકને સારા સંસ્કાર અને તમારા બાળકના સર્વાંગી વિકાસ ઇચ્છતા હોય તો ગ્રાન્ડ પેરેન્ટ્સનો ટેકો એટલે કે આપણા દાદા દાદી મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. કેવી રીતે ભજવી શકે, આવો અમે તમને કહીએ.
પ્રેમ અને સ્નેહ : એક કહેવત છે, “મૂડી કરતા વ્યાજ વધારે વ્હાલું હોય છે”. આ કહેવત અહીં પણ લાગુ પડે છે. દાદા દાદીને તેમના પૌત્ર-પૌત્રો પ્રત્યે વધારે લગાવ હોય છે. તે બાળકોને સારા સંસ્કાર આપવાની સાથે તેમની ભૂલોને પણ પ્રેમથી સમજાવે છે. સમયની સાથે આ બંધન મજબૂત બનતું જાય છે.
ઘરમાં સુખદ વાતાવરણ બની રહે છે : જ્યારે માતાપિતા કામમાં વ્યસ્ત હોય, ત્યારે બાળકોને વૃદ્ધોમાં પણ એક મિત્ર દેખાય છે, જેની સાથે તેઓ તેમનો ફ્રી સમય વિતાવી શકે છે. જો, જોવામાં આવે તો કંપની બંનેને મળે છે. બંને એકબીજા સાથે ક્વોલિટી ટાઈમ વિતાવે છે અને એકબીજાને સાંભળવાની અને સમજવાની તક પણ મળે છે.
આજના ભાગદોડભળી જિંદગીમાં, જ્યાં કોઈની પાસે બેસીને વાત કરવાનો કે સમજવાનો સમય નથી, ત્યારે આ દાદા દાદી અને બાળકોનું બંધન ખરેખર અમૂલ્ય છે. જ્યાં આજના યુગમાં લોકો પોતાના વિચારો વ્યક્ત ન કરી શકવાને કારણે પોતાની સાથે અંદર અંદર લડતા રહે છે.
આવી સ્થિતિમાં જો બાળકનું પોતાનું કોઈ હોય તો તે સ્વાભાવિક છે કે જે તેને સાંભળી અને સમજી શકે એટલું જ નહીં પરંતુ તેનું યોગ્ય માર્ગદર્શન પણ મેળવી શકે છે. જો શક્ય હોય તો આવી સ્થિતિમાં બાળકમાં આવતી ડિપ્રેશન જેવી સમસ્યાને પણ નિયંત્રિત કરી શકાય છે.
સંસ્કાર અને સંસ્કૃતિ : આજના ડીજીટલ યુગમાં આપણે બધા આપણા પરિવારના સભ્યોથી દૂર જઈ રહ્યા છીએ. ફોન પરથી ખબર પડે છે કે દેશ અને દુનિયાના કયા ખૂણામાં શું ચાલી રહ્યું છે, પરંતુ હકીકતમાં, તમે ધીમે ધીમે તમારા પરિવારથી દૂર થતા જાઓ છો. આજના સમયમાં મોબાઈલને કારણે સામે બેસીને મળીને વાત કરવાનો સમય નથી.
જ્યારે બાળકો દાદા દાદી સાથે રહે છે ત્યારે તેમની ભાષા અને તેમની સંસ્કૃતિની જાણકાર થાય છે. ઘણી જગ્યાએ કામ કરતા માતા-પિતા ધાર્મિક વિધિઓ અને રિવાજો સાથે કોમ્પ્રોમાઇઝ કરે છે, પરંતુ આપણા વડીલો તહેવારો લઈને ખૂબ જ વિશેષ હોય છે.
કયા તહેવારમાં, કઈ વાનગીઓ બનાવવી જોઈએ, ક્યારે ઉપવાસ કરવો, કયા દિવસે કઈ પૂજા કરવી, આ કેટલીક બાબતો છે જે કદાચ ઘણા આધુનિક ઘણા પરિવારોમાં ખબર પણ નથી હોતી. પરંતુ આપણી સંસ્કૃતિને સમજીને તેને આવનારી પેઢી સુધી પહોંચાડવી, તે આપણા દાદા દાદી (ગ્રાન્ડ પેરેન્ટ્સ) આ જવાબદારીઓ ખૂબ સારી રીતે નિભાવે છે.
મોટાભાગે વૃદ્ધ લોકો પોતાની પ્રાદેશિક ભાષામાં વાત કરે છે, જેના કારણે શહેરીજનો દૂર થઈ ગયા છે. વૃદ્ધો સાથે રહીને બાળક ધીમે ધીમે આ બધી બાબતોને પોતાની અંદર આત્મસાત કરે છે. સવારે સૂર્યને જળ ચઢાવવાનું હોય કે ગાયત્રી મંત્રનો પાઠ કરવો હોય, બાળક ધીમે-ધીમે બધું શીખવા લાગે છે.
મિત્ર પણ માર્ગદર્શક પણ : મેં માતાપિતા ઓફિસ અને ઘરના કામકાજમાં બાળક સાથે બેસવાનો ઓછો સમય મળે છે. બાળકો પણ ક્યારેક તેમના માતાપિતા સાથે વાત કરતા ડરે છે અને અચકાય છે. પરંતુ જ્યારે દાદા-દાદી આસપાસ હોય છે ત્યારે તેમનામાં એક વિશ્વાસ હોય છે કે કોઈ એવી વ્યક્તિ છે જેની સાથે તેઓ તેમની કોઈપણ વાત કહી શકે છે.
દાદા દાદી તેમને સમજી શકે છે અને સૌથી મહત્ત્વની વાત એ છે કે તેઓ કોઈ બહારની વ્યક્તિની ખોટી સલાહ લેતા બચી જાય છે. કારણ કે તેમના અનુભવ અને બાળકના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને દાદા-દાદી પણ પ્રેમથી સારી સલાહ આપે છે.
બાળકોમાં જવાબદારીની લાગણી : જ્યારે વૃદ્ધો ઘરમાં હોય છે ત્યારે બાળકોને આપોઆપ, તેમની પાસે જવાબદારીનો અહેસાસ થાય છે. જ્યારે તે દાદીને બેસવું હોય ત્યારે તેમનો હાથ પકડીને તેમને બેસાડવા, ઉભા થવું હોય ત્યારે તેમને ટેકો આપવો, સમયાંતરે તેને જ્યુસ અને ચા આપવું વગેરે વગેરે.
બાળકો ઈચ્છે છે કે તેમને કોઈ કામ નથી, તો થોડી જવાબદારી આપવામાં આવે. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે તેમને દાદા-દાદીની જવાબદારી સોંપવામાં આવે છે, ત્યારે તેમની એનર્જી સાચી દિશામાં ખર્ચાય છે અને તેમને વડીલોના આશીર્વાદ પણ મળે છે.
કંપની પણ અને કાળજી પણ : જો ઘરમાં વૃદ્ધો હોય તો બાળકોને અભ્યાસમાં મદદ મળે છે. આજના યુગમાં જ્યાં માતા-પિતા બંને નોકરી કરતા હોય છે ત્યારે ઘરમાં દાદી-દાદીની હાજરી પણ એક પ્રકારની શાંતિ લાવે છે.
જ્યારે આપણે કોઈ પણ બહારની વ્યક્તિ પર સંપૂર્ણ ભરોસો રાખી શકતા નથી, ત્યારે ઘરમાં દાદા દાદી હોવાથી દિલાસો થાય છે કે હા, કોઈ એવી વ્યક્તિ છે જેની સાથે અમારું બાળક સંપૂર્ણપણે સલામત અને સુરક્ષિત છે. હા, અહીં તમારે એક વાતનું ધ્યાન રાખવું પડશે કે બાળકની સંપૂર્ણ જવાબદારી તેમના પર નાખીને તેમના પર વધુ પડતો બોજ ન નાખવો જોઈએ.
તો હવે વિચારો છો શું, ફોન ઉપાડો અને બાળકોના ગ્રાન્ડ પેરેન્ટ્સને કૉલ કરો. તમારા બાળકોને તેમના પ્રિયજનોનો સાથ આપો, જેથી તેઓને પ્રેમથી સારો ઉછેર મળે. અમે આશા રાખીએ છીએ કે આ લેખ જરૂર પસંદ આવ્યો હશે. જો લેખ ગમ્યો હોય તો રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો.
