ગુંડાગીરી કરવાના પણ ઘણા સ્વરૂપો છે, જેમાં ગાળો દેવી, ભાવનાત્મક અને શારીરિક એટલે કે મારવું અને પીટવું. જો તમારું બાળક પેટમાં દુખાવો, માથાનો દુખાવો સાથે ભય અને ચિંતાથી પીડાય છે અને શાળાએ જવાથી બીવે છે તો આ કેટલાક સામાન્ય સંકેતો દર્શાવે છે કે તમારા બાળક ગુંડાગીરી કરી રહ્યું હોય.
આ સિવાય કેટલાક એવા પણ બાળકો હોય છે જે સ્કૂલમાં બીજા બાળકોને ધમકાવતા હોય છે અને તેમને મજા આવતી હોય છે. જો તમારું બાળક શાંત છે અને ઘરની બહાર ડોનની જેમ વર્તે છે તો તેના વર્તનમાં કેટલાક ફેરફારો થઈ શકે છે, જેને તમે નીચે પ્રમાણે ઓળખી શકો છો.
બાળકના બગાડના સંકેતો : હંમેશા બીજા પર પ્રભુત્વ જમાવવું અને તેને તમારા પોતાના અનુસાર નિયંત્રણ રાખવું, માતાપિતા, શિક્ષકો અને બીજા પ્રત્યે ક્રોધિત વલણ, ખૂબ જ ઝડપથી ચિડાઈ જવું, આક્રમક વર્તન અને વાત વાત પર ગાળો બોલવી અને અથવા મારપીટ કરવી, બીજા પ્રત્યે દયા ન રાખવી.
જો તમારું બાળક પણ બીજાને ડરાવતું કે ધમકાવતું હોય તો તમે ઉપર જણાવેલ સંકેતો તમારા બાળકના વર્તનમાં જોવા મળે છે. હવે ચાલો જાણીએ કે આ સંકેતો દેખાય છે તો તમારા બાળકને કેવી રીતે સુધારવું. આવો જાણીએ નીચે પ્રમાણે.
1- તેમની સાથે વાત કરો : તમારા બાળક સાથે વાત કરો કે તે આ કેમ કરી રહ્યો છે. કેટલાક બાળકો ગુસ્સામાં, કેટલાક નિરાશામાં અને કેટલાક મુશ્કેલ પરિસ્થિતિનો સામનો કરવાના પ્રયાસમાં બીજા બાળકોને ધમકાવતા અને ડરાવતા હોય છે. તે આ કેમ કરી રહ્યો છે તે જાણીને તમે તેને સારી રીતે પરિસ્થિતિમાં બહાર કાઢી શકો છો.
2-ઉદાહરણો સાથે સમજાવો : આપણે બધા જાણીએ છીએ કે બાળકો નાનપણમાં તેમના માતાપિતાને જોઈને જ બધું શીખે છે. જો તમારો અભિગમ સકારાત્મક હોય તો તે લાગણીઓ બાળકમાં આપોઆપ આવે છે. તેથી તમારા બાળકોને ક્યારેય હિંસક પવૃત્તિ વિશે ના જણાવો અને તેમની સામે ઝઘડો કે ગાળો કે મારપીટ ના કરો.
3-સહાનુભૂતિ શીખવો : કેટલાક બાળકો તેમની લાગણીઓથી અજાણ હોવાને કારણે બીજા લોકોને ડરાવતા અને ધમકાવતા હોય છે. તમારા બાળકને શીખવો કે તારા વર્તનથી બીજા બાળકો પર શું અસર થાય છે અને બતાવો કે તેના આ કામથી બીજા લોકોમાં કેવી રીતે નકારાત્મકતા ફેલાય છે.
4- બાળકને પૂછો કે શું થયું હતું : હંમેશા તમારા બાળક પાસેથી એ જાણવાનો પ્રયાસ કરો કે વાસ્તવમાં શું થયું અને તેણે આવું કેમ કર્યું. પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા માટે હંમેશા તેમને વિકલ્પો બતાવો અને તેમને જણાવો કે જો તેમની સાથે આવું થયું હોય તો શું થાય.