હિંદુ ધર્મમાં સવારે ઉઠવાથી લઈને રાત્રે સૂવા સુધીના ઘણા નિયમો બનાવેલા છે, જેનો માત્ર ધાર્મિક જ નહીં પરંતુ વૈજ્ઞાનિક આધાર પણ છે. આમાંથી એક ખોરાક ખાવાની રીત છે. હિંદુ ધર્મમાં, ભોજન કરતા પહેલા, ભગવાનને યાદ કરીને હાથ જોડીને જમતા પહેલા થાળીની આસપાસ પાણી છાંટવાની પરંપરા ચાલી આવી રહી છે. ચાલો જાણીએ આ પાછળનું કારણ આ લેખમાં.
ભોજનની થાળીની આસપાસ પાણી છાંટવાનું ધાર્મિક મહત્વ
શાસ્ત્રોમાં વર્ણન છે કે ભોજન પહેલાં ભોજનની થાળીની આસપાસ પાણી છાંટવું જોઈએ. વાસ્તવમાં, જ્યારે આપણે ભોજનની થાળીની આસપાસ પાણીનો છંટકાવ કરીએ છીએ ત્યારે તેની સાથે જ જાપ કરીએ છીએ, જેના કારણે જે પાણી છાંટવામાં આવે છે તે પવિત્ર અને દિવ્ય બની જાય છે.
તે પાણીથી આપણા ભોજનની આસપાસ એક રેખા બને છે અને તે કોઈપણ પ્રકારની નકારાત્મકતાને આપણા ખોરાકમાં પ્રવેશવા અટકાવે છે. બીજું કારણ એ પણ છે કે આમ કરવાથી આપણે મા અન્નપૂર્ણા અને આપણા ઈષ્ટદેવ તેમજ તે ભોજન પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા અને આદર વ્યક્ત કરીએ છીએ .
ભોજનની થાળીની આસપાસ પાણી છાંટવાનું વૈજ્ઞાનિક મહત્વ
એવું માનવામાં આવે છે કે પહેલાના સમયમાં જમીન પર બેસીને ખોરાક ખાવાની પ્રથા હતી . આવી સ્થિતિમાં ખોરાકની આજુબાજુ જીવજંતુઓ અને કરોળિયા ન આવે તે માટે ખોરાકની પ્લેટની આસપાસ પાણીનો છંટકાવ કરવામાં આવતો હતો. આનાથી ખોરાક જંતુઓથી સુરક્ષિત રહેતો હતો. તદુપરાંત, પહેલા પ્લાસ્ટર નહોતું, જમીન પાર માટીના લીપણ હતા.
આવી સ્થિતિમાં, ફૂડ પ્લેટની આસપાસ પાણીનો છંટકાવ કરવામાં આવ્યો હતો જેથી હવા ફૂંકાવાથી માટીના કણો ખોરાકમાં ન ભળી જાય. જેથી ખોરાકની થાળીની આસપાસની માટી પાણી સાથે દબાઈ જાય અને ખોરાક શુદ્ધ રહે.
જો કે હવે ઘરોમાં સિમેન્ટ, ટાઈલ્સ વગેરેના ભોંયતળીયા આવી ગયા છે, ત્યારે મોટા ભાગના ઘરોમાં ભોજનની થાળીની આસપાસ પાણી છાંટવાની પ્રથા પણ હવે ખતમ થઈ ગઈ છે. તેથી આ કારણોસર જમતા પહેલા થાળીની આસપાસ પાણી છાંટવામાં આવતું હતું. જો તમને આ લેખ ગમ્યો હોય તો રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો.
